Son yıllarda Türkiye dahil birçok ülkede gözlemlenen doğa olaylarının sıklığı ve birbirini takip eden şekilde meydana gelmesi, uzmanların dikkatini çekiyor. Depremlerden sağanak yağışlara, doludan kar fırtınalarına ve heyelanlara kadar yaşanan afetlerin zincirleme etkilerle ortaya çıkmasının temelinde, iklim değişikliği başta olmak üzere birçok çevresel faktör yer alıyor.DOĞA OLAYLARI NASIL BİRBİRİNİ TETİKLİYOR?Jeolojik ve meteorolojik olaylar genellikle birbirinden bağımsız gibi görünse de, aslında bazı durumlarda bir doğa olayı diğerini tetikleyebiliyor. Örneğin:
- Şiddetli yağışlar, toprak doygunluğunu artırarak heyelanları tetikleyebilir.
- Depremler, dağlık bölgelerde zayıf zemin yapısını sarsarak çığ ve toprak kayması gibi olaylara neden olabilir.
- Orman yangınları sonrası bitki örtüsünün yok olması, yağmur sonrası sel riskini artırır.
- Ekstrem hava olayları, son 50 yılda iki kat arttı.
- Isınan hava, daha fazla nem taşıyabildiğinden, bu durum şiddetli yağışlar ve ardından gelen sellerin sayısını artırdı.
- Deniz yüzeyi sıcaklıklarının artışı, kasırga ve hortumları daha yıkıcı hale getiriyor.
- 2023 yılında Karadeniz Bölgesi’nde yaşanan olaylar, zincirleme doğa olaylarının çarpıcı örneklerinden biri.
- Temmuz ayında meydana gelen yoğun yağışlar, Artvin ve Rize'de sel ve heyelanlara neden oldu.
- Aynı bölgede, birkaç hafta sonra yaşanan deprem, zemin zayıflığını artırarak ikinci bir heyelan dalgasını tetikledi.
- Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) verilerine göre, Türkiye’de 2024 yılında doğa kaynaklı afet olaylarında yüzde 40 artış gözlemlendi.
