Son yıllarda Türkiye’de kiralık konut fiyatlarında yaşanan artış, kiracılar ve ev sahipleri arasında ciddi anlaşmazlıklara yol açıyor. Özellikle büyükşehirlerde fahiş kira artışları nedeniyle kiracılar zor durumda kalırken, ev sahipleri de yüksek enflasyon ve değişen piyasa koşullarını gerekçe göstererek daha yüksek kira bedelleri talep ediyor. Ancak hukuki açıdan bakıldığında, kira artışlarının belirli kurallara tabi olduğu ve her ev sahibinin istediği gibi zam yapamayacağı biliniyor. Kiracılar bu konuda hangi haklara sahip? Fahiş kira artışlarına karşı hukuki çözüm yolları neler?Kira Artışlarında Kanuni Sınır Nedir?Kira artış oranları, Türk Borçlar Kanunu’nun 344. maddesi kapsamında belirleniyor. 2022 yılında getirilen geçici düzenleme ile konut kiralarında yıllık zam oranı %25 ile sınırlandırılmıştı. Ancak, bu düzenleme 2024 yılı Temmuz ayında sona erdi ve kira artış oranları tekrar TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ortalamasına göre belirlendi.Mevcut kanuna göre;
Avukat Perihan İlke Demir: Kiracılar Haklarını Korumalıİzmir kira avukatı olarak davalarda uzmanlaşmış Avukat Perihan İlke Demir, fahiş kira artışlarına karşı hukuki hakların bilinmesi gerektiğini vurguluyor. Av. Perihan İlke Demir, "Son dönemde kira fiyatlarında fahiş artışlar yaşanıyor ve bu durum birçok kiracı için mağduriyete neden oluyor. Ancak unutulmaması gereken nokta şu ki; hiçbir ev sahibi yasal sınırların üzerinde bir artış talep edemez ve keyfi olarak kiracıyı tahliye edemez. Eğer kiracı yasal haklarını biliyorsa, fahiş artışlara karşı mahkemeye başvurabilir ve hakkını arayabilir," ifadelerini kullandı.Ayrıca, kiracıların delil toplaması gerektiğini belirten Avukat Perihan İlke Demir, "Eğer ev sahibi, yasadışı yollarla kira artışı talep ediyorsa, WhatsApp yazışmaları, ses kayıtları ve banka dekontları gibi deliller ilerleyen süreçte dava için önemli olabilir," dedi.Kiracılar Hukuki Haklarını Bilerek Hareket EtmeliGünümüzde konut kiralarındaki fahiş artışlar, hem kiracıları hem de ev sahiplerini zor durumda bırakıyor. Ancak, kira artışlarının belirli sınırları olduğu ve bu sınırların yasal düzenlemelerle korunduğu unutulmamalıdır.Kiracılar, yasal haklarını bilerek hareket etmeli, ev sahibinin baskısına boyun eğmemeli ve gerekirse mahkeme yoluyla haklarını aramalıdır. Avukat Perihan İlke Demir’in de belirttiği gibi, hukuki yollarla hareket eden kiracılar, mağdur olmadan kira sorunlarını çözebilir.Bu yüzden, kira artışı ve tahliye gibi konularda karşılaşılan her durumda, hukuki danışmanlık almak en sağlıklı yol olacaktır. Unutmayın, haklarınızı bilir ve doğru yöntemleri uygularsanız, ev sahibi karşısında yalnız değilsiniz!Haber Merkezi
- Kira sözleşmesi yenilendiğinde bir önceki yılın 12 aylık TÜFE ortalaması baz alınarak zam yapılması gerekiyor.
- %25’lik kira artış sınırı yalnızca konut kiraları için geçerli olup, iş yerleri bu kapsama dahil değil.
- 5 yılı aşan kira sözleşmelerinde ev sahibi, kira bedelinin mahkeme yoluyla yeniden belirlenmesini talep edebilir.
- Kira Sözleşmesini İnceleyin: Öncelikle, mevcut kira sözleşmenizde kira artış oranına dair özel bir madde olup olmadığını kontrol edin. Sözleşmede yazan oran, yasal sınırları aşamaz.
- Ev Sahibinin Baskılarına Boyun Eğmeyin: Kimi ev sahipleri, kiracıları çıkarmak için tehdit, psikolojik baskı veya farklı hukuki olmayan yöntemlere başvurabiliyor. Kiracılar, böyle bir durumda noter aracılığıyla ev sahibine yazılı bir ihtar çekerek, yasal haklarını kullanabilir.
- Kira Tespit Davası Açabilirsiniz: Eğer ev sahibi, yasal sınırların üzerinde bir artış talep ediyorsa, kiracı sulh hukuk mahkemesine başvurarak kira tespit davası açabilir. Bu dava sonucunda mahkeme, bölgedeki emsal kira bedellerine göre yeni bir kira miktarı belirleyebilir.
- Haksız Tahliye Taleplerine Dikkat Edin: Ev sahibi, sadece daha fazla kira almak için geçerli bir sebep olmadan tahliye talep edemez. Eğer ‘kendim oturacağım’ diyerek kiracıyı çıkardıktan sonra evi başkasına kiraya verirse, kiracı 1 yıllık kira bedeli kadar tazminat davası açabilir.
- Tahliye Taahhütnamesi İmzalatma: Ev sahipleri, kiracıdan boş bir tahliye taahhütnamesi alarak, uygun bir zamanda bunu işleme koyup kiracıyı çıkarmaya çalışabiliyor. Ancak bu tür taahhütnameler kira sözleşmesi imzalandıktan sonra alındıysa geçersizdir.
- Evin Satılacağı Bahane Edilerek Kiracı Çıkarılmaya Çalışılıyor: Kiracıyı çıkarmak için "Evi satacağım" bahanesi sıkça kullanılıyor. Ancak yeni ev sahibi, eski kira sözleşmesine uymak zorundadır ve kiracıyı hemen tahliye ettiremez.
- Eksik veya Sahte Tadilat Gerekçesiyle Tahliye Talebi: Ev sahibinin, evde büyük bir tadilat yapacağını iddia ederek kiracıyı çıkarmaya çalışması da sıkça karşılaşılan bir durum. Ancak bu tür tahliye taleplerinin hukuki olarak geçerli olabilmesi için mahkemeye delil sunulması gerekir.