Toprağın iletkenlik ve dirençle olan ilişkisi azımsanmayacak kadar önemlidir. Herhangi bir kaçak durumunda insanların ve diğer canlıların hayatını korumak amacıyla yapılan topraklama, fazla elektrik yükünün bir toprak hattı üzerinden direnci az olan toprağa bir iletken yardımı ile verilmesidir. İnsan ve diğer canlı hayatları için azami önem arz eden bu işlemin yapılması bir seçenek değil, kanuni bir zorunluluktur. Canlı hayatının yanı sıra elektronik sistemlerin işlerliği de topraklama yöntemiyle güvence altına alınır. Zorunlu olan bu uygulama yani topraklama ölçümü toprak megeri denilen özel bir aletle yapılan hassas ölçümlerdir.
Her toprağın direnci aynı mıdır?
Toprak, elektrik akımını üzerinden geçirirken belli bir miktarda direnç gösterir ve bu dirence de topraklama direnci(toprak direnci) denir. Toprağın özdirenci, diğer bir adıyla özgül direnç, metreküp başına düşen direnci tanımlamak için kullanılır. Toprağın nemliliği, taşıdığı su oranı ve cinsi toprak direncini doğrudan etkileyeceği için her toprağın direnci aynı değildir.
Topraklama ölçümü nasıl yapılır?
Topraklama ölçümü yapılırken başlıca iki cihaz kullanılır. Toprak megeri denilen, toprak direnci test cihazı iletkenlerle toprak arasındaki yalıtımı ölçerken; izolasyon megeri, yani izolasyon test cihazı da iletkenlerin karşılıklı yalıtımını ölçmeye yarar. Kısaca özetlemek gerekirse tüm megerler aslında birer ohm metre, yani direnç ölçerdirler.
Topraklama ölçümünün prensibi nedir?
Elektrik sistemleri üzerine çalışmalar yürüten ABD’li bilim adamı Dr. Frank Wenner, toprak direnci test cihazı olarak kullanılan toprak megeri ile yapılan ölçümlerin ilk teoriksel ölçüm mantığını ve hesaplarını yapan kişi olmuştur. Bahsi geçen toprak megerleriE, P ve C olmak üzere üç elektroda sahiptir.
Bu elektrotlar sırasıyla şöyledir:
E: Toprak elektrodu,
C: Akım elektrodu,
P: Potansiyel elektrodu.
Bu çeşit klasik bir megeri kullanacak olanlar, E ve C elektrotlarına sabit akım uygulayarak E ve P arasındaki potansiyel farkı elde edeceklerdir. Meger, V/I hesabını yaparak toprak direncini yani R’yi verir. Burada zikredilen V potansiyel fark, I akım ve R dirençtir.
Topraklama hakkında daha fazla detay öğrenmek isterseniz şu adresi ziyaret ederek teknik bilgilere göz atabilirsiniz: https://www.topraklamaolcumu.net/