Tarım ve Orman Bakanlığı'na bağlı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) ile Ekolojik Üreticiler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (EKOMDER) iş birliğiyle Türkiye’nin salep üretimine uygun karasal orkideleri belirlemek amacıyla yürütülen bilimsel araştırma projesi kapsamında önemli bulgulara ulaşıldı. Projeyle, Türkiye'de doğal olarak yayılış gösteren 35 orkide türü arasında sadece 6 türün tarıma uygun olduğu, 21 türün ise endemik ve koruma altında bulunması gerektiği tespit edildi.SAMSUN’DAKİ MERKEZDE ORKİDELER İNCELENİYOR
TAGEM'in desteğiyle Samsun'da kurulan Karasal Orkide Türleri Koleksiyonu Bahçesi, Türkiye genelinden getirilen orkide türlerine ev sahipliği yapıyor. Burada yapılan denemelerde, salep üretimine uygunlukları açısından türler endemik ve üretilebilir olarak sınıflandırılıyor.EKOMDER Başkanı Hakkı Karaman, proje kapsamında 2024’te başlanan araştırmanın 2027 sonuna kadar süreceğini belirterek, “Bugüne kadar 27 türü detaylı inceledik. Bunlardan sadece 6’sı tarıma elverişli çıktı. Geriye kalan türler ise endemik ve kesinlikle doğadan toplanmamalı” dedi.SADECE İZİNLE ÜRETİM YAPILABİLİYORSalep orkidesinin doğadan toplanması kesin olarak yasak. Karaman, "Tarım ve Orman Bakanlığı'nın izni olmadan doğadan bir tane bile orkide sökülemez. Üretimi de ancak Bakanlık onayıyla yapılabiliyor. Bu bitkiler uluslararası sözleşmelerle koruma altında” ifadelerini kullandı.ÜRETİLEBİLİR TÜRLER TARIMCILARA ÖNERİLECEK
Projede yumrudan çoğalabilen ve ikinci yıl da yumru oluşturabilen türler “üretilebilir” olarak sınıflandırılıyor. Bu türler çiftçilere önerilecek. Karaman, “Salep tohumları yaklaşık 30 bin taneden oluşuyor ama binde biri çimlenebiliyor. Çimlenme mikoriza mantarlarıyla temas sonrası 2-3 yıl içinde gerçekleşiyor” dedi.SALDOKİ PROJESİ YERLİ VE MİLLİ SALEP ÜRETİMİNİN TEMELİTAGEM ile ortak yürütülen bu araştırma, Türkiye’nin salep pazarındaki dışa bağımlılığını azaltma hedefiyle hayata geçirilen ilk kapsamlı tür tarama projesi olma özelliğini taşıyor. Samsun’daki merkez, 81 ilden getirilen türlerin doğaya zarar vermeden üretilebilirliğini test ediyor.Anadolu Ajansı

