AKP’nin yirmi yıllık iktidarında en çok tahrip ettiği alan eğitimdir. Seçimlere giderken çok da konuşulmayan bu alan, aslında ülkenin bütün sorunlarının hem nedeni hem de çözümü olarak öncelikle ele alınmalıdır.
Ülke kalkınması için eğitimi önceleyen kurucu iradeye bir bakmak gerekir mesela…
Köy Enstitüleri, tüm Anadolu’nun, neredeyse okulsuz ve öğretmensiz olduğu dönemde, köylerden alınan zeki çocukların yetiştirilerek tekrar köylere öğretmen olarak gönderilmeleri için, okuma-yazma oranının %5 olduğu ve nüfusun %80’inin köylerde yaşadığı 17 Nisan 1940 yılında kuruldu.
Bu okullar kapatılana kadar,1308 kadın,15.943’ü erkek, toplam 17.341 köy öğretmeni yetiştirdiler. Bunun yanı sıra Fakir Baykurt, Mahmut Makal, Talip Apaydın, Mehmet Başaran, Pakize Türkoğlu, Hanım Birsen Başaran, Ali Dündar, Mehmet Uslu ve Dursun Akçam gibi yazar ve düşünürler de bu okullarda yetişti.
Hasan Ali Yücel, MEB iken dünya klasiklerini Türkçeye çevirtmişti. Köy enstitüsü öğrencileri, her yıl 25 klasik roman okumakla yükümlüydü.
Aşık Veysel gibi ozanlar bu okullarda öğrencilere bağlama dersi veriyor, sabah erken uyanan çocuklar kızlı erkekli zeybek ve halk oyunları oynayarak sabah sporlarını yapmış oluyor, ardından zorunlu okuma saati yapılıyordu. Kahvaltıyı kendilerinden önce kalkıp ekmek pişiren arkadaşları hazırlıyordu.
Kendi balıklarını tutmaktan, işlik ve atölyelerinin binalarını yapmaya kadar her iş öğrencilerce yapılıyordu. Bu bakımdan köy enstitüleri, yaparak öğrenmenin dünyada benzeri görülmemiş bir örneği olmuş ve haklarında birçok akademik araştırma yapılmıştır.
Köy enstitüleri aydınlanma düşmanları tarafından 1954 yılında kapatıldı.
Kimilerine göre komünist yetiştiren yuvalar, kimilerine göreyse resmi ideolojinin taşıyıcıları, bazıları için de aydınlanmanın önemli kilometre taşları olarak değerlendirilen köy enstitülerini seksen üç yıl sonra hala hatırlamak durumunda olmamızın nedeni, aslında eğitim sistemimizin geçen bunca zamana rağmen hala sorunlu ve istenen düzeye getirilememiş olmasındandır…
Geçmişten ders alınarak, yeni dönemde eğitimin ve öğretmenin önemi tekrar hatırlanacaktır, diye düşünüyorum…