2019 Nobel ödüllerinin sahipleri belli oldu.
Alfred Nobel, varsıl bir anne ile Ruslar için savaş malzemeleri üreten bir babanın ,beş yabancı dil bilecek kadar çok iyi eğitim almış ,kimya alanındaki çalışmalarıyla “dinamit”i bulmuş, rivayete göre insanlık için yarattığı yıkıcı sonuçlarından pişmanlık duyan, devletin kurduğu vakıf aracılığıyla 100 yıldan fazladır adına, bilim, tıp, edebiyat, barış ve ekonomi dallarında ödüller verilen İsveçli bir bilim insanıdır.
2006 yılında Nobel Edebiyat Ödülünü alan Orhan Pamuk’tan dokuz yıl sonra bir başka yurttaşımız Aziz Sancar da, Kimya dalında bu ödüle layık görülmüşlerdi.
Nobel Ekonomi Ödülü, bu yıl, ‘küresel yoksullukla mücadele’ alanında yaptıkları çalışmalar dolayısıyla üç Amerikalı iktisatçıya,(Hint asıllı A. Banerjee, Fransız asıllı E. Duflo ve M. Kremer) verildi. Banerjee ile Duflo evli ve Duflo 47 yaşında bu ödülü alan en genç bilim kadını.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nden yapılan açıklamada,"2019 Ekonomi Ödülü'nü kazananların yaptığı çalışmalar ,insanlığın küresel yoksullukla mücadele kabiliyetini artırmıştır. Örneğin çocuk sağlığını korumak için en etkili müdahalelerin neler olabileceğini ortaya koymaya çalışmaktadır" ifadesi kullanıldı. Halihazırda dünyada 700 milyon kişinin yoksulluk içinde yaşadığı hatırlatılan açıklamada, her yıl 5 milyon çocuğun 5 yaşına gelmeden hayatını kaybettiği, bu ölümlerin büyük bölümünün tedavisi basit ve ucuz hastalıklardan kaynaklandığı vurgulandı.
Bu yıl edebiyat ödülünün Avusturya asıllı Peter Handke’ye verilmesi ise edebiyat çevrelerinde tartışma yarattı…Yetmişli yılların asi yazarı olan Handke kişisel görüşleri ve başkaldıran yaşam tarzı nedeni ile çok fazla eleştirildi. Eski Yugoslavya’nın dağılması sürecinde ülkenin son devlet başkanı Slobodan Miloşeviç yanlısı tavrıyla da eleştirilen yazar, NATO’nun Sırbistan’a müdahalesine karşı çıkmıştı. Handke, Müslümanların Saraybosna’daki katliamları kendilerinin yapıp suçu Sırpların üzerine attığını da öne sürmüştü. Sırp kasabı ünvanlı Miloşeviç, yargılandığı mahkemede Handke’nin kendisi lehine tanıklık yapmasını talep etmişti. Edebiyat çevreleri, ırkçı görüşleri nedeniyle ödülün Handke’den geri alınmasını istiyorlar...
