Türkiye'de vergi yapılandırmaları artık neredeyse ekonomik takvimin rutin bir parçası haline geldi. 2000’li yıllardan bu yana, vergi borçlarının yeniden yapılandırılması, matrah artırımı ve vergi barışı gibi uygulamalar hemen hemen her 2-3 yılda bir tekrarlandı. En son 2023 yılında çıkarılan 7440 sayılı yasa ile milyonlarca mükellef borçlarını yapılandırma fırsatı buldu. Peki 2025 yılında yeni bir düzenleme gelir mi?
Ekonomideki gidişat bu sorunun cevabını şekillendiriyor. Enflasyon hâlâ yüksek, bütçe açığı baskısı sürüyor, kayıt dışılık ise önemli bir sorun olmaya devam ediyor. Bu koşullar altında Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın vergi gelirlerini artırmaya yönelik adımlar atması kaçınılmaz görünüyor. Ancak şu ana kadar resmi bir açıklama ya da Meclis gündemine alınmış bir teklif bulunmuyor.
Bir başka önemli etken de seçim takvimi. 2024’teki yerel seçimler geride kaldı, bu da kısa vadede siyasi nedenlerle çıkarılan "af benzeri" düzenlemelerin ihtimalini bir miktar düşürüyor. Ancak unutulmamalı ki, geçmişte seçim dönemi dışında da çok sayıda yapılandırma yasası çıkarıldı. Ekonomide sıkışıklık arttıkça bu tür araçlara yeniden başvurulması mümkün.
Elbette burada asıl mesele şu: Bu tür yapılandırmalar kısa vadeli nefes aldırsada, uzun vadede vergiye gönüllü uyumu zedeleme riski taşıyor. Sürekli olarak vergi borçlarının silineceği ya da faizlerinin affedileceği beklentisi, düzenli ödeyen mükellefleri cezalandırırken, ödeme disiplinini de bozabiliyor. Maliye bürokrasisinin bir bölümü bu nedenle matrah artırımı gibi düzenlemelere mesafeli yaklaşıyor.
Geçmiş Uygulamalar
Türkiye’de hemen hemen her 2–3 yılda bir vergi yapılandırması veya matrah artırımı gibi düzenlemeler çıkarılmıştır. Özellikle ekonomik kriz, yüksek enflasyon, seçim öncesi veya bütçe açığının büyüdüğü dönemlerde bu tür düzenlemeler gündeme gelir.
En son büyük kapsamlı yapılandırma ve matrah artırımı:
- 2023 yılında 7440 sayılı yasa ile gerçekleşti.
Yukarıdaki grafik, 2010'dan 2023'e kadar çıkarılan başlıca vergi yapılandırma yasalarının zamanlamasını gösteriyor. Görüldüğü üzere ortalama 2–3 yılda bir yeni bir yasa çıkmış, bu da 2025 için beklentileri güçlendiriyor.
Yine de tablo açık: Türkiye’de ne zaman bir ekonomik daralma, bütçe açığı ya da tahsilat sıkıntısı baş gösterse, vergi yapılandırması gündeme geliyor. 2025 yılı içinde, özellikle yaz aylarına doğru ekonomi yönetiminin bu kartı yeniden masaya koyması kimseyi şaşırtmaz.
2025 Ekonomik ve Mali Gidişat
2025 yılı itibarıyla:
- Enflasyonla mücadele sürüyor.
- Vergi gelirlerini artırma ihtiyacı devam ediyor.
- Yerel seçimler (Mart 2024) bittiği için kısa vadede siyasi motivasyon biraz daha azalmış olabilir.
Ancak mali disiplin baskısı ve kayıt dışılıkla mücadele adına yine de sınırlı kapsamlı bir düzenleme sürpriz olmaz.
Sonuç Olarak
- Şu anda 2025 yılı için yeni bir vergi yapılandırması ya da matrah artırımı kesinleşmiş değil. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından şu anda kamuoyuna yansımış bir “yeni yapılandırma” hazırlığı görünmemektedir. Ancak, ekonomik koşullar nedeniyle yıl içinde bu tür bir düzenlemenin gelmesi olasılık dahilinde olduğundan Meclis takviminde yılın ikinci yarısında bu tür teklifler her zaman gündeme gelebilir.
