Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), tarımda üretici fiyatlarının, Temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 5, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 108,78, bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 157,89 oranında arttığını açıkladı.
Tarım sektöründe maliyetlerin yüzde 158'e yakın olarak arttığı açıklandığı gün, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıklamasının ardından Tarım Kredi Kooperatiflerindeki kimi ürünlerde ise indirimli satışlara başlanmıştı.
TKK'da başta et satışında yüzde 25 oranında indirim yapılaması, fiyat dengesinin oluşmasına tüketici açısından olumlu etkileri olacaktır elbette.
Et ve süt ürünlerindeki aşırı fiyat artışı elbette yavaşlayacaktır.
Ve fakat
Bu durum TKK'ın da yükünü artıracaktır.
Tarım Kredi Kooperatifleri Birliği 1581 sayılı yasayla kurulmuş bir çiftçi kuruluşudur.
Kanunun birinci maddesinde şöyle deniliyor:
''Bu kanunda yazılı hükümlerden faydalanılmak suretiyle üreticiler, aralarında ekonomik menfaatlerini korumak ve özellikle meslek ve geçimleriyle ilgili ihtiyaçlarını sağlamak amacıyla karşılıklı yardım ilkesine dayanan ve tüzel kişiliği olan değişir ortaklı, değişir sermayeli Tarım Kredi Kooperatifleri kurabilirler.''
Tarım Kredi Kooperatiflerinin sahibi çiftçilerdir aslında.
Kuruluş amacı bu nedenle çiftçilerden oluşan ortaklarının gelirlerini ve dolayısıyla refah sevilerini artırmaktır.
Buradan yola çıkarak, üretici fiyat endeksinin yüzde 158'e dayandığı bir ortamda, kooperatifin tanzim satış mağazalarındaki ürünlerinde indirime gidilmiş olması. ortakların refahına nasıl katkı yapacak diye sorulabilir haliyle.
Üretici enflasyonist ortamda çok fazla kazanmayacak ama tanzim satış mağazalarındaki indirim, tüketicilerin lehine bir durum oluşturacaktır.
Bu durum da toplumun refahına katkı verecektir belki.
En azından öyle olmasını umuyoruz.
Yazının hazırlandığı sıralarda gece yarısından sonra mazota zam yapılacağı duyuluyordu.
Ki;
Cumartesi günü benzin ve LPG'ye de zam gelmişti.
Geçtiğimiz günlerde özellikle mazot fiyatlarında önemli ölçüde indirime gidilince şu sıralar mazot 23.20 ila 23.40 lira arasında değişen fiyatlarla satılıyor biliyorsunuz ki, bir ara 30 lirayı görmüştü.
Yaklaşık 6 lirayı bulan indirime rağmen mazot fiyatı, bir önceki yıla oranla hala üç katın üzerinde kalsa da bu durum, özellikle ulaşım sektöründekiler ile çiftçilere biraz olsun nefes aldırmıştı ama mazot fiyatlarına bugün itibariyle zam gelecek olması moralleri yeniden bozacaktır.
Biliyorsunuz geçtiğimiz günlerde fındık fiyatı bir önceki yıla oranla yüzde yüze varan artış oranıyla 54 lira olarak açıklanmıştı.
Oysa verileri birçok kesim tarafından eleştirilen TÜİK'e göre bile yüzde 157,89 olarak açıklanan tarımsal ÜFE'ye rağmenartış, bölgedeki fındık üreticilerinin büyük bölümünü memnun etmişti.
Ve fakat.
Geçen yıl bu zamanlarda 7,50 seviyelerinden 23.40 seviyelerine ulaşan ve yarın itibariyle 24 lirayı aşacak olan mazot fiyatları, bu yılın ürünlerine henüz tam olarak etki etmiş değil.
Tarımsal ÜFE’deki artışın olumsuz etkilerini önümüzdeki aylardan itibaren daha fazla hissetme ihtimalimiz çok yüksek.
Bu bakımdan, TKK mağazalarındaki bazı ürünlerin indirimli satılacak olması, kooperatifin asıl sahibi olan çiftçilere zarar verecek olma ihtimaline karşın, fiyat istikrarın sağlanma ihtimali bile bizi sevindirecek.
Filler tepişirken, çimler biraz ezilecek yani.