Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi:
-4/1-a sigortalıları (işçiler) için işe giriş bildirgesi en geç çalışmaya başlanmadan bir gün öncesine kadar verilebilir. İstisna olarak inşaat, balıkçılık ve tarımda çalışanlar için aynı gün, yabancı ülkeye sefer yapan gemilerde çalışanlar ve ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlayanlar için bir aylık süre öngörülmüştür. Aksi halde idari para cezası doğmaktadır.
-4/1-b sigortalıları (esnaf/çiftçi); gelir vergisi mükellefi olanlar için vergi daireleri, vergiden muaf olanlar için meslek kuruluşları, şirket ortakları için sicil memurluklarınca on beş gün içinde; zirai faaliyette bulunanlar için ziraat odaları ya da tarım müdürlüklerince bir ay içinde bildirmelidir. Aksi halde idari para cezası doğmaktadır.
4/1-c sigortalıları (kamu görevlileri), göreve başladıkları tarihten itibaren kurumlarınca on beş gün içinde bildirilmelidir.
Ayrıca bankalar ve diğer kamu kurumları işlem yaptıkları kişileri sigortalı durumları açısından SGK’ya bilgi vermek zorundadır. Aksi halde idari para cezası öngörülmüştür.
Kısmî Çalışma ve Sigortalılık: 4587 sayılı Kanun’da yapılan son değişiklikler de dikkate alındığında otuz günün altında yapılan çalışmalar kısmî çalışma sayılıp, toplam çalışma süresi 7,5’e bölünerek, prim gün sayısı hesaplanmaktadır. Ayrıca bu tip çalışanlara kalan günlerini borçlanma imkânı getirilmiştir.
İsteğe Bağlı Sigortalılık (İBS): 18 yaşını dolduran ve zorunlu sigortalılığı bulunmayan Türkiye’de ikamet eden ya da sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan ülkelerde çalışan Türk vatandaşları için öngörülmüştür. Prim oranı % 32 olarak hesaplanmakta ve kişiler 4/1-b sigortalısı kapsamında değerlendirilmektedir.
Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP):
-4/1-a sigortalısı olup, mülga 506’ya göre aylık alanlar ve 63. maddesine göre yeniden çalışmaya başlayanlar ile 5510’a göre yaşlılık aylığı bağlananlardan yeniden çalışmaya başlanması halinde prime esas kazançlarının % 30’u ile kısa vadeli sigorta kapsamında işverenlerden SGDP kesilmektedir. Ek olarak 5510 sayılı Kanun’dan sonra çalışmaya başlayıp da yaşlılık aylığı alanların çalışması halinde ise yaşlılık aylıkları kesilmektedir.
4/1-b sigortalısı olanların % 15 oranında yapılan SGDP kesintilerine Nisan/ 2016 dönemi itibariyle son verilmiştir.
4/1-c sigortalısı olup, çalışanların yaşlılık aylığı kesilmektedir.
Sigorta Prim Oranları: Prim oranı günlük kazancın alt sınırı asgari ücretin otuzda biri, üst sınırı asgari ücretin 6,5 katıdır.
4/1-b sigortalıları primlerini alt ve üst sınırlar içinde kalmak üzere kendilerince belirlerken, 4/1-a sigortalılarının primleri alt sınırın altında olmamak kaydıyla aldıkları tüm ücret ve ücret yerine geçen ödemeler üzerinden bildirilecek olup, üst sınırı aşan kısmı dikkate alınmamaktadır. 4/1-c sigortalılarının primleri ise prime esas kazançları üzerinden bildirilmektedir.
Uzun vadeli sigorta kolları; malullük, ölüm ve yaşlılık sigortası için prime esas kazanç % 20 olup, bunun % 9’u sigortalı, % 11’i ise işverene aittir.
Kısa vadeli sigorta kolları; iş kazası ve meslek hastalığı sigortası için prime esas kazancın % 2’sine sabitlenmiştir. 4/1-c ve İBS için bir bildirim bulunmamaktadır.
Genel sağlık sigortası kolları; sağlık yardımı için prime esas kazancın % 12,5 olup, bunun % 5’i sigortalı, % 7,5’i ise işverene aittir. İBS için bu oran % 12’dir.