Selçuklular: Oğuz Yabguluğu’nda subaşı olan Selçuk bey, yabgu ile anlaşamadığından 980’de Mevaraünnehir’e gelerek, İslamiyeti benimsemiştir. Samaniler ile iyi ilişkiler kuran Selçuklular 1037’de bağımsız olmuştur. 1040’da Dandanakan Savaşı ile Gaznelileri yenerek, Hindikuş’tan Batı Anadolu’ya uzanan bir imparatorluk kurdular. 1071’de Malazgirt Savaşı ile Doğu Roma’yı yenerek, Anadolu’yu yurt edindiler. İznik’i fetheden Süleyman Şah, 1075’te Türkiye Devleti’ni kurdu.
Anadolu’nun Türkleşmesinde Anadolu Selçuklularının yanında Ahlatşahlar (1100-1207), Artuklular (1102-1408), Danişmentliler(1071-1177), Mengücekler(1080-1277), Saltuklular(1080-1201), Dilmaçoğulları(1085-1192), İnançoğulları(1098-1183) rol almıştır.
Selçukların dağılma sürecine girmesi ve 1157’de yıkılmasıyla birlikte Anadolu, Kirman, Irak, Suriye hanedanlıklarının yanında Harzemşahlar (1138-1231) gibi devlet ve Börüler, İldenizliler, Salgurlular, Beytenginler, Zengilergibi atabeylikler ve Eyyubiler doğmuştur.
1243’te Kösedağ Savaşı ile dağılma sürecine giren Anadolu Selçuklularına tabi Aydınoğulları, Candaroğulları, Dulkadiroğulları, Eretna, Canikliler, Germiyanoğulları, Hamitoğulları, Çobanoğulları, Karamanoğulları, Karesioğulları, Menteşeoğulları, Osmanoğulları, Ramazanoğulları, Saruhanoğulları, Perveneoğulları beylikleri kurulmuştur.
Osmanlılar:1227’de Gündüz Alp öncülüğünde Anadolu’ya gelen Kayılar, Alaatin Keykubat tarafından Söğüt’e yerleştirilmiştir. Selçuklunun dağılma sürecine girmesiyle 1299’da Osman Gazi (Ataman-Otman) tarafından bağımsızlık ilan edilmiştir. Kısa sürede Anadolu’ya ve Balkanlar’a yayılan devlet 1453’te Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethetmesiyle Roma’nın tahtına oturmuştur. Hazar’dan Viyana’ya, Kıpçak bozkırlarından Aden’e, Hindistan’dan Fas’a kadar uzanan devasa bir imparatorluğa dönüşmüştür. Siyasi tarih ve kültür bakımından dünyaya büyük bir miras bırakan Osmanlı İmparatorluğu, imparatorlukların da sonuncusu olarak 1683’ten 1922’ye kadar hazin bir şekilde küçülmüştür.
Memlukler:1250’de Eyyubilerin tahtına oturan Kıpçaklar tarafından kurulan devlet, Mısır, Suriye ve Hicaz’da hüküm sürmüştür. 1517’de Ridaniye Savaşı ile yıkılmıştır.
Altınordalar: Batu Han tarafından 1242’de kurulan Altınordalarkısa zamanda tüm Kıpçak ülkesindeegemen oldu. 1380’de Timur’un darbesiyle dağılma sürecine girmiş ve Kazan (1438-1552), Kırım (1441-1783), Astrahan (1446-1556), Nogay (1398-1642), Sibir (1464-1598)hanlıkları doğmuştur.Altınorda’dan sonra Ruslar, Türk dünyasına doğru genişlemiştir.
Karakoyunlar:Erçiş ve Tebriz başkent olmak üzereBayram Hoca tarafından 1380’de kurulan devlet, 1469’da Akkoyunlu Uzun Hasan tarafından yıkılmıştır.
Akkoyunlar: Diyarbakır ve Tebriz başkent olmak üzere Tur Ali tarafından 1340’ta kuruldu. 1473’te Otlukbeli’de dağılma sürecine girmiş, 1502’de Şah İsmail tarafından yıkıldı.
Timurlular: Çağatay emiri Timur tarafından 1370’te kurulmuştur. Tarihin büyük imparatorları arasında bulunan Timur, 1380’de Altınorda’yı1402’de Ankara Savaşı’nda Osmanlıyı yenmiştir. 1507’de Şeybaniler tarafından yıkıldılar.
Safeviler: Anadolu Alevilerinin desteklediği Şah İsmail tarafından 1502’de kurulan devlet, 1517’de Çaldıran’da ağır darbe almasına rağmen uzun süre Osmanlı’yı uğraştırmıştır. 1736’da Afşarlar tarafından yıkılmıştır.
Babürlüler:Timur soyundan Bübür Şah tarafından 1526’da Hindistan’da kurulan devlet, Osmanlı ile yakın ilişkiler kurmuş ve 1858’de İngilizler tarafından yıkılmıştır.
Bunların dışında Gazneliler (962-1187), Çağatay Hanlığı (1227-1347), İlhanlılar (1256-1243), Şeybaniler (1428-1599), Buhara Hanlığı (1500-1920), Hokant Hanlığı (1700-1876), Hive Hanlığı (1512-1920), Doğu Türkistan Devleti (1864-1877), Doğu Türkistan Cumhuriyeti (1933-1937), KKTC (1983), Azerbaycan (1918-1920 ve 1991) ile 1991’de kurulan Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan sayılabilir.