Ne zaman demokrasiyi tartışsak hep aklıma Eflatun’un Devlet adlı kitabındaki şu satırlar gelir.
“Demokrasinin temel öğesi halktır diyor.
Yalnız halkın demokrasi konusunda bilgilendirilmiş ve eğitilmiş halktır diyor.
Eğer halkı bilgilendirmeden ve eğitmeden demokrasiyi yaşama geçirmeye çalışırsanız demokrasi otokrasi olur diyor.
Bu nedenle bilgilendirilmemiş ve eğitilmemiş halk kendisini yönetecek olanları isabetli seçemeyebilir diyor.”
Ne zaman diyor bunu yaklaşık 2500 yıl önce söylüyor.
* * *
Bunu size demokrasiyi iyi bildiğim içi değil, insanlık tarihinde bu güne kadar birlikte yaşamanın, bulunmuş en iyi yolunun demokrasi olmasından dolayı yazıyorum.
* * *
Bu konuda uzman değilim.
Ama demokrasi yolculuğunun sancılarından, dünyanın birçok ülkesinde derin nefeslerle kurtulmaya çalışmış çok insanları izledik ve dinledik.
* * *
Demokrasilerde halk olarak, iktidar ve muhalefet partileri olarak, basın ve yargı camiası olarak, yasama ve yürütme organları olarak, demokrasiyi kendi kendimize bir kere daha tarif etmemiz gerektiğini söylemek durumundayız.
* * *
Bana göre sana göre demokrasi olmaz ve istenmezde.
Hiçbir şahıs ve hiçbir kurum, kendisini ülkenin ve demokrasinin tek sahibi olarak görmemelidir.
* * *
Herhangi bir şahıs veya herhangi bir kurum ülkenin gidişatı konusunda bir şey yapması gerekiyorsa, başarılı olmasının tek şartının, değiştirmek istediği şeylerin veya verdiği kararların evrensel değerlere uygun olup olmadığını araştırmak olduğunu unutmamalıdır.
* * *
Demokrasiyi kişiselleştirmemek gerekiyor.
Kişisel kızgınlıklarımız ve nefretlerimizi yaymak yerine beğenilmeyenlerin yerine önermeler koymak gerekiyor.
Demokrasilerde seçimler bunun için önemli.
* * *
Basın, demokrasinin evrensel değerlerinin yerine, kendi siyasi anlayışlarının kavgasını yapmamalıdır.
* * *
Basının organlarının kapatılmasında, bir basın emekçisinin kovulması veya hapis olunmasında, şahsi nefret ve kinleri öne çıkmamalıdır.
* * *
Aslında asıl mesele, basının 4. Kuvvet olma özelliğinden bahsedemeyişimizin sebeplerini ortaya koyabilmeliyiz.
Basın, demokrasinin, siyasilerin ve halkın ortak gözü olmak durumundadır.