19 Mayıs’ın 101. Yılında Samsunlu gençler temsili de olsa koşusunu yapmalı ve Ata’sına olan bağlılığını mutlaka ifade ettiğini Türkiye’ye, dosta, düşmana da göstermeli.
Bir imzaya kaldı bu iş.
O kadar da zor değil.
Nasıl koşulacağını, nasıl sosyal mesafelere ve hijyene dikkat edileceğini bir önceki yazımda geçen Cuma günü belirtmiştim.
Hiçbir sıkıntı yok.
Olmayacakta…
***
Bu koşu yıllarca maraton olarak koşuldu 42 kilometre.
Mehmet Terzi, Mehmet Yurdadön, İsmail Akçay gibi Türkiye’de marka olmuş maraton koşucuları Samsun’da 19 Mayıs Koşusunu defalarca kez koştular.
Ve; o meşale hep yandı.
Sayın Valim; ‘Bu meşale hiç sönmesin!’
O meşalede bir ülke var.
O meşalede Atatürk sevgisi var.
O meşalede bağımsızlık var.
O meşalede vatan sevgisi var.
O meşalede gözyaşı, emek, alın teri var.
O meşalede kan var!
O meşalede Anadolu var!
O meşalede Türkiye var.
***
Samsun Valisi Osman Kaymak’a olan inancımız tamdır!
Gereğini hakkıyla yapacak ve tüm gönülleri fethedecektir.
Türkiye’ye birlik, beraberlik ve kardeşlik en önemlisi bağımsızlık ruhu gönderilecektir.
Bu zor Coran’a günlerinde de buna ihtiyacımız yok mu?
***
Samsun basınının önde gelen duayen, usta gazeteci-yazarlarından aynı zamanda Hedef Halk Gazetesi köşe yazarı olan İsmail Başaran’ın görüşlerine başvurdum.
Başaran ustamız, 19 Mayıs koşusu hakkında; noktasına virgülüne dokunmadan ‘Sevgi Bayrağı’dediği yazısında aynen şu ifadelere yer verdi.
SEVGİ BAYRAĞI…
19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı’nın Samsun’da bir başka coşkuyla kutlandığı gözlenirdi. Bunun gerçek olduğunu 1977 yılında mesleğimi yapmak için atandığım Samsun'a geldiğimde bizzat yaşadım. Bu yıla kadar da yaşıyordum. Ancak bu yıl sanırım buruk olacak benim için. Salgın nedeniyle her yerde önlemler var. Sokağa çıkılmıyor sosyal mesafeler konuluyor,
19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı'nın Samsun'da bir başka coşkuyla kutlandığı uymayanlara ağır para cezaları yazılıyor. Peki‘Sevgi Bayrağı’ bu yıl yola çıkacak mı?
Atletler tarafından koşarak Ankara'ya götürülecek ve orada Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a taktim edilecek mi?
Daha da önemlisi 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı kutlamaları coşkulu olarak yapılacak mı?
Futbol müsabakalarını yaptırmayı amaçlayanlar, ‘Sevgi Bayrağı’ koşusunun yapılmasını engellemez ve atletlerce Samsun'dan yola çıkarılıp Ankara’da Cumhurbaşkanı'na takdim edilir.
***
Yine, Samsun basınının usta kalemlerinden gazeteci-yazar Hedef Halk Gazetesi köşe yazarı sevilen isim, Ragıp Göker ustamız, 19 Mayıs Koşusu hakkında şu ifadelere yer verdi.
SAMSUN İÇİN 19 MAYIS!
‘’Yakın bir geçmişe kadar, Kurtuluş Meşalesi’nin yakıldığı şehir olan Samsun için 19 Mayıs’ın önemini anlatmaya gerek olmadığını düşünürdüm.Ve fakat.19 Mayıs’ın 101. Yılını kutlamaya hazırladığımız bugünlerde milli bayramlarımızın kutlanmasında gittikçe coşkudan uzaklaştırılmasını düşündükçe, 19 Mayıs 1919 tarihinde aslında neden önemli olduğunu hatırlatmakta bir kez daha fayda görüyorum.
Bu yıl korona pandemisinin sebep olduğu durum nedeniyle alınan kararlar çerçevesinde kutlamalar sönük geçecektir.Milli bayramların kutlanması sırasında coşkunun azalma durumu yeni değil üstelik. Milli bayramları kutlama programlarında halk katılımı gittikçe azalıyor maalesef. Mustafa Kemal Paşa, 19 Mayıs 1919’da 19 arkadaşıyla birlikte neden Samsun’a çıktı. Buna neden gerek duyulmuştu.
Balkan savaşlarıyla başlayan felaket, Osmanlı’nın Almanya’nın tarafı olarak katıldığı 1.Dünya Savaşında yenilmiş sayılmasıyla, Padişah Sevr gibi bir utanç belgesini imzalamak zorunda kalmıştı. Nazım Hikmet’in Kuvayı Miliye Destanı’nda “Dört nala gelip uzak Asya’dan, Akdeniz’e bir kısrak başı gibi uzanan bu memleket bizim” dediği Anadolu’ da küçük bir toprak parçasına sıkışmak zorunda kalmıştık.
Zira, Maraş ve Antep’te Fransızlar, Antalya çevresinde İtalyanlar, Payitahtımız İstanbul’da İngilizler vardı. Ve yine İngilizlerin kışkırttığı şımarık Yunan, İzmir’e asker çıkarmıştı. İpek bir halıya benzeyen Anadolu toprakları düşman çizmeleriyle kirletiliyordu. Samsun’da bile İngiliz askerleri vardı. 15 yıl süren savaşların sonucunda Millet yoksul düşmüştü.
19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkan Mustafa Kemal, sonu Büyük Zafer’le sonuçlanacak o kutlu yürüyüşü başlatmıştı. 1938 yılına kadar Atatürk Günü olarak kutlanan 19 Mayıs, Atatürk’ün de onaylamasıyla 1938’dan beri Gençlik ve Spor Bayramı, 12Eylül 1980 yılından itibaren de Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı olarak kutlanıyor.
Gençliğin bayramıdır yani 19 Mayıs. Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur Atasözünden hareketle Atamızın bu bayramı emanet ettiği gençliğin zeki, çevik ve aynı zamanda ahlaklı olması gerçeğinden hareketle, Türk Genci, sağlam vücuda sahip olabilmesi için spor yapmalıydı.
1938 yılından bu yana 19 Mayıs törenleri spor gösterileriyle süslenir. Maraton koşusu da bunlardan biridir. 19 Mayıs maratonu bir süre Ankara’da koşuldu.
Ata’mızın doğumunun 100. Yılı kutlama etkinlikleri çerçevesinde de 1981’de Samsun’da koşulmaya başlanan19 Mayıs Maratonu, Gençlik ve Spor Bayramlarımızın vazgeçilmez simgelerinden biri olmuştur.
Maraton, 19 Mayıs’ın Samsun için önemini anlatan etkinliklerden biridir ama sadece bu da değildir. Gençlik koşusu da bir başka 19 Mayıs etkinliğidir. Üzerinde “Gençlikten, Cumhurbaşkanına Atatürk Sevgisiyle” yazılı bir bayrak, Samsun’dan başlayarak, Gazi Mustafa Kemal’in Milli Mücadele için başlattığı o kutlu yürüyüş sırasında izlediği yoldaki bütün illerden geçilerek 19 Mayıs törenleri sırasında Ankara’da Cumhurbaşkanına teslim edilir.
19 Mayıs Türk, Milletinin kurtuluşuna açılan yoldur. O yola ilk adım da Samsun’dan atılmıştır. 19 Mayıs milletimiz için ne kadar önemliyse, İlkadım şehri Samsun için de o kadar önemlidir. Samsun, Türk milletini kurtaran şehir olarak tarihimize adını altın harflerle yazdırmıştır. 19 Mayıs Maratonu ve Gençlik koşusu bu bakımdan Samsun’un vazgeçilmezlerinden olacaktır ve daima öyle kalacaktır.
Korona günlerinde virüsten korunma tedbirlerine uyacağız elbette ancak AVM’ler açılmışken, “19 Mayıs Maratonu bu yıl koşulmasa kıyamet mi kopar!” gibisinden bir anlayışı kabul etmemiz de bizden beklenmesin. AVM’lerin açılması için bir yol bulunmuşken, 19 Mayıs Maratonu ve Gençlik Koşuları için de bir yol bulunacaktır.’’
Yine, Samsun basınının usta kalemlerinden gazeteci-yazar Hedef Halk Gazetesi köşe yazarı sevilen isim, Cemil Ciğerim ustamız, 19 Mayıs Koşusu hakkında şu ifadelere yer verdi.
GÜNEŞ UFUKTAN ŞİMDİ DOĞAR YÜRÜYELİM (KOŞALIM) ARKADAŞLAR
Mustafa Kemal Atatürk beraberindeki silah arkadaşlarıyla beraber 16 Mayıs 1919 Cuma günü öğleden sonra “Bandırma” adındaki eski bir vapurla İstanbul’daki Galata rıhtımından ayrıldı, 19 Mayıs 1919 sabahı Samsun’a ilk adımı attı.
Cumhuriyet’in ilanına giden yolda Kurtuluş Savaşı meşalesini Samsun’da yaktı.
Milli Mücadele’nin başladığı kent Samsun’da, 19 Mayıs 1919’un 100. yıldönümü çeşitli etkinliklerle görkemli bir şekilde kutlandı.
100. Yıl’da Samsun özel bir yarışa da sahne oldu.
Her yıl yapılan 19 Mayıs Uluslararası Yarı Maratonu, halk koşusuyla birlikte 100. yıla özel gerçekleştirildi.
19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı nedeniyle Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının Milli Mücadele’yi başlatmak için Samsun’a çıkışlarının 100. yıl etkinlikleri kapsamında Uluslararası 19 Mayıs Yarı Maratonu da yer aldı.
Tütün İskelesi’ndeki parkurda gerçekleştirilen koşuya yaklaşık 600 sporcu katıldı.
Samsun Valisi Osman Kaymak’ın startıyla başlayan yarışmada sporcular dereceye girmek için kıyasıya mücadele etti.
Dereceye girenlere ödülleri verildi.
Daha önceki yıllarda yapılan koşulara katılanlara katılanlar hakkında da birkaç örnek vermek istiyorum.
2015 yılında yapılan Uluslararası 19 Mayıs Yarı Maratonu koşusuna dönemin CHP İzmir Milletvekili Mustafa Balbay da katılmıştı.
55 numaralı Samsun formalı Balbay 135’i erkek, 22’si bayan 157 atletin katıldığı 21 kilometrelik yarı maratonu 73. olarak tamamlamıştı.
Sevdiği bir sözü de şöyle paylaşmıştı:
“Koşmak, spor yapmak bedenin kitap okumasıdır. Spor yapmayan beden bence cahil demektir. Beden cahilliği diye bir şey vardır. İnsan spor yaptıkça vücudu daha iyi hareket eder ve beyni daha iyi çalışır.”
Aynı Balbay, daha önceki yıllarda gerçekleştirilen çok sayıda maratona da gazeteci kimliği ile katılmıştı.
41 yaşına kadar 8 kez koştuğu maratonu 54 yaşındayken 9. kez koşarak tamamlamıştı.
Şimdi 101. yıldayız!
19 Mayıs Uluslararası Yarı Maratonu koşulacak mı, koşulmayacak mı belli değil.
Korona virüsü için alınan önlemler nedeniyle 19 Mayıs’ta sokağa çıkma yasağı var!
Ancak Samsunlu sporcular koşunun sınırlı sayıda katılımla yapılmasını istiyorlar.
Haksız da değiller.
Ben de geleneksel yarı maratonun daha kısa mesafeli de olsa koşulmasından yanayım.
O halde, “Dağ başını duman almış/Yürüyelim (koşalım) arkadaşlar” marşı için yarı maraton koşulsun!
Koşulsun çünkü Gazi Mustafa Kemal Samsun’dan Havza’ya şimdiki adıyla Kurtuluş Yolu’nu takip ederek giderken “Dağ başını duman almış” marşını söylemişti.
25 Mayıs 1919’da gerçekleşen o yürüyüş ve Atatürk’ün söylediği marş General KazımÖzbay’ın anlatımıyla “Özalp Atatürk’ü anlatıyor” kitabında şöyle yer almıştı:
Hep beraber yola çıktık. Mustafa Kemal Paşa dedi ki:
“Size yorulmamanız için bir çare önereceğim. Dağ başını duman almış marşını biliyor musunuz?”
İtiraf edeyim ki orada olanlardan hiçbirimiz bu marşı bilmiyorduk. Bunu üzerine kendi gür ve dinç sesiyle, notasını da tekrarlayarak başladı:
“Dağ başını duman almış/Gümüş dere durmaz akar/Güneş ufuktan şimdi doğar/Yürüyelim arkadaşlar”
Fazla söze gerek yok.
Atatürk, arkadaşlarını marşla yürütmüş.
Bizim sporcular 101. Yıl anısı için bu marşla koşsun!