Materyalizim ve Sosyalizim ;
1920 yıllarıydı. Enver Paşa Orta Asya’nın steplerinde hürriyet mücadelesi veriyordu. Kendisini sosyalist olarak tarif eden tatar bir delikanlı, Paşanın yanına yaklaştı ; ‘sen neden buralara geldin ki..! git..! kendi ülkeni kurtar..! ’ diyordu. Genç ; ‘alt yapı , üst yapı ‘gibi kavramlarla , bazı şeyler anlatmaya çalışıyor, ancak ; kendisinin mensubu olduğu milletin bütün boylarının, hürriyet mücadelesi içinde olduğundan bi-haber görünüyordu. Enver Paşa ,bu genç delikanlıya, Türk ve İslam dünyasının içine düştüğü tehlikeli durumu anlatmaya çalışsa da , delikanlı ,laftan anlamaz ve saygısız bir şekilde , fikirlerinde ısrar edince , Paşa çok sinirlendi… ve genç delikanlıya; ’ Bırak bu alt ve üst yapı kavramlarını ...! ‘ kendi milletinin esarette olduğunu unutma ...! milletinin özü ve bağımsızlığıyla ilgili, milli ve İslami değerlere dikkat et..! ‘ şeklinde konuştu .
Enver Paşanın şahadet şerbeti içtiği , uğruna mücadele edip canını verdiği , Türk dünyasının içine düştüğü karanlık ve açmaz çok büyüktü… O dönemin milliyetçi aydınları , milletimizin ve İslam dünyasının içine girdiği, buhrandan çıkması için çok büyük bir çaba harcıyor… fikri ve entelektüel bir mücadele veriyordu… Bu dönemde , başını İsmail Gaspıralı ve Yusuf Akçura’nın çektiği aydınlar ,Türk boylarının ve İslam dünyasının kurtuluşu için cedidizim (yenilikçilik /Türk Milliyetçiliği / Devrimciliği ) fikrini ortaya koyuyorlardı. Osmanlının (Türk ve İslam dünyasının ) kurtuluşunun, ancak ; yeni usulde verilecek bir eğitimle olacağı ve bunun için , yeni usulde eğitim yapan okulların açılması gerektiği söyleniyor; bu yönde ilk adımların Orta Asya Türk dünyasında atılması için çalışmalar yapılıyordu. Rus entelijansı , cedizizim ve yeni açılan okullardan son derece rahatsız ve huzursuzdu… Cedizizim (Türk Milliyetçiliği / Devrimciliği ) Orta Asya steplerinde yayılırken, 1917 yılında Rusya’da Bolşevikler ,Menşevikleri iktidardan indirmiş, de-kapris ihtilali yapmışlardı. Hatta öyle ki ; Bakü de Türk ve İslam dünyasından delegelerinde katıldığı enternasyonel Sosyalist bir toplantı gerçekleştirildi. Bu toplantıya, Enver Paşa da iştirak etti. De-kapris ihtilalinin gerçekleşmesinde ,çok büyük emeği geçen , Türk halklarının kurtuluşunun , ancak ; milli bilinçle olacağını vurgulayan enerjik materyalizimin kurucusu Sultan Galiyev’de katılmıştı. Enternasyonel sosyalistlerin ve Marksistlerin, milliyetçi kırılma diye isimlendirdikleri enerjik metaryalizim , batılı sosyalistler tarafından Türk ve İslam halklarına hizmet edeceği korkusuyla dışlanıyor ve Sultan Galiyev , Sibirya’nın gözden uzak ve soğuk delhizlerinde, şimdi bile, ne olduğu bilinmez bir akıbete sürüklenip , öldürülüyordu…
Cumhuriyetin kurulmasıyla birlikte ,cedidizim ( evulüstyonist /Türk Milliyetçiliği /reformculuğu ) re-vulustyonist bir forma bürünüp, , modern bir şekil alarak , Atatürk devrimlerine ulaşmıştır.
Cumhuriyet ile birlikte , enternasyonel sosyalizmin ülkemize sızma gayretleri engellenmiş , ancak ; enerjik materyalizm de dışlanmış , ülke Türk Milliyetçiliği ( Kemalist ) çizgiye oturmuştur.
Cedidizim ( Türk Milliyetçiği / Devrimciliği ) Atatürk Devrimleri ile tamamlanmış ve kemale ermiştir. Türk ve İslam Dünyası için bir model olmuştur. Atatürk , Türk milliyetçileri ( Devrimcileri ) için tek bir miras bırakmıştı. O da ; bilim… tarihin derinliklerinden ve Türk kültür havzası içinden akıp gelen , milliyetçi ve Türk Devrimci Düşüncesi , zaman zaman ne idüğü belirsiz , enternasyonel ve marksist devrimci düşüncelerle devşirilmeye çalışılmış , ancak ; çınara , kaktüs aşısı yapılamamıştır…
Yol belliydi ve tekti…Yıllarca ihmal edilen , horlanan ve dışlanan Türklük ve İslami değerler , Atatürk Devrimciliği ile birlikte , yeniden gün yüzüne çıkıyor ; Ne Mutlu Türk’üm ..! söylemine ulaşıyordu…
Kadimciliğe ( Eski , Gericiliğe ) karşı , yıllarca mücadele vermiş cedizizim hareketi , M.Kemal Atatürk ile birlikte Türklük bilincini gün yüzüne çıkarıyor , modern bir ülkenin inşaasında , millet - milliyetçilik ve Türklük bilincini hak ettiği yere koyuyordu. Yani ; Türk Milliyetçiliği, devrimci bir isyan gösteriyordu..!
Not ; Bu makale ,Rahmetli Peyami Safa’nın ‘ Türk İnkılabına bakışlar ‘ misali felsefi yaklaşımdır.