Peygamberimizin bıraktığı en büyük sünnet aklı sağlıklı kullanma alışkanlığıdır.
O yüzden olsa gerek Kur’an’ın ilk emri ‘Oku’ olmuştur. Peygamberimiz bize, ne cübbe giymeyi , ne sarık sarmayı , nede sakal bırakmayı miras bırakmıştır.
Kur’an’ı Kerim , Bakara suresi 3. Ayeti kerimede : ‘ O kimseler ki , gabya inanırlar… ‘ demektedir. Buradaki ‘ Gaybe İman ‘ görmediğine ve bilmediğine cahilce inanmak anlamı taşımamakta olup , bilakis , gözle görmenin dışında bilgi ile görme anlamına gelmektedir. Zira , sadece gözleri ile görenler aslında, hiçbir şey görmeyen ve bilmeyenlerdir.Gözler , görmenin değil , yeterince görememenin aletidir.
Bilgi ile görmekten sonra gelen şey , imandır. Bilgi ve irfan ile görmeden , iman başlamaz. Bu sebeble Kur’an-ı Kerim , mü’minleri : ‘Gaybe iman ederler’ şeklinde tarif eder.
Akla tapınma değil , ancak ; ‘aklı ön plana çıkarma’ Kur’an’ın ilk emridir. Akıl Peygamberimizin en büyük sünnetidir. İslam dünyasında , aklı ön plana çıkaranlar arasında : Hoca Ahmet Yesevi , İmam Maturidi , İmam-ı Azam Ebu Hanife ,Serahsi, Ahkamı Adliye Yazarı Cevdet Paşa , Devletimizin Kurucusu M. Kemal Atatürk vardır.
İslam dünyası , yüzyıllardır ortaçağ karanlığında debelenip durmaktadır. Gaybe inanmayı ( aklı ile görmeyi ) unutmuş bulunmaktadır. Aynı şeyleri tekrarlayıp durmaktadır.
Hoca Ahmet Yesevi , Arapçayı dinin dili olmaktan çıkarmış , Arapçanın kutsal olmadığını , kutsal olanın ‘ Kur’an ‘ olduğunu vurgulamıştır. İslam Medeniyeti dilinin sadece Arapça değil , Türkçe olacağının müjde ve neşesini vermiştir. Divanı Hikmeti sade bir Türkçe ile kaleme almıştır.
Tuğrul Bey , Abbasi Halifesinin daveti üzerine Bağdat’a gittiğinde ‘ aklı ön plana çıkaran ‘ imamı Azam’ın kabrini onartmıştır.
Hatib Tebrizi , Aklı ön plana çıkardığı için İmamı Azam’a çok ağır eleştirilerde bulunmuştur.
Kendiside orta Asyalı bir Türk olan Serahsi İmam-i Azam’ın yolundan gitmenin cezasını , kuyuya atılmakla ödemiş ve Al Mebsut isimli 36 ciltlik eserini kuyunun içinden , dışarıda ki öğrencilerine ders vererek yazmıştır.
Hatib Tebrizi’nin İmamı Azam’a getirdiği bu eleştirilere cevap , Mısır’da yaşayan yine bir Türk’ten gelmiştir. Hatip Tebrizi’nin ‘ Terbiye edilmesi’ şeklinde Arapça bir kitap yazan Adapazarlı Zahid El Kevseri, maalesef Türk devrimlerini kavrayamamış yurt dışına çıkmak zorunda kalmıştır.
Bilgi problemi konusunda yine İmam Maturidi , aklı ön plana çıkaran alimler arasında yer almıştır.
Mecelle-i Ahkamı Adliye yazarı Cevdet Paşa, aklı ön plana çıkarmış ve Türkçeye çok değer vermiştir.1824 tarihinde Osmanlı devletinde ‘ Arapça bilmeyenlerin devlet memuru olamayacağı ‘ şeklinde bir kanun çıkmıştır. Çıkan bu kanun imparatorluk bünyesinde Türk milletinin onurunu inciltmiştir. Böyle bir ortamda Cevdet Paşa , Mecelle Ahkamı Adliyeyi kaleme alarak Türkçeyi hukukun dili yapmıştır.
Elmalılı Hamdi Yazır , Mustafa kemal Atatürk’ün emriyle Kur’an-ı Kerim ‘in Türkçe
Meali ve tefsirini hazırlamıştır. Elmalılı Hamdi Yazır aynı yıllarda , Fıransızca’dan
Türkçe’ye El matalib ve El Mezahib isminde bir felsefe tarihi tercüme etmiştir.
Bu felsefe kitabına yazdığı kırk sahifelik girizgahta : ‘ Allah’ın mevcudiyetinin , insanın vucudunda , vicdan ile olacağını söylemiştir. ‘
Aklı ön plana çıkaran Mustafa Kemal Atatürk : ‘ Türk Devrimleri ile Türk ve İslam çocuğunun çağımızda en büyük umudu olmuştur.
Hoca Ahmet Yesevi bilinmeden , Mustafa Kemal Atatürk ve Türk devrimleri yorumlanamaz.
Herkese selam ve sevgilerimle …
Toy Döşer : Düğün Yapar , İnsanlara Huzur kaynağı olur