25 Bin Üzüm Üreticisi Aileyi Zirai Don Vurdu
29 Mart gecesi yaklaşık 4 saat süren soğuk hava dalgası sebebiyle yaşanan zirai don, Manisa'da yüzlerce dönüm üzüm bağını vurdu. Geçimini üzümle sağlayan yaklaşık 25 bin aile yeni üzüm sezonuna hayal kırıklığıyla başladı. Bağlarının yüzde 80-100 arasında zarar gördüğünü ifade eden üreticiler, Manisa'nın acil olarak 'Afet Bölgesi' ilan edilmesi gerektiğini dile getirdi.
Geçtiğimiz yılki sezonu sıkıntılı bir şekilde atlatan üzüm üreticilerini yeni sezona dondan kaynaklı yaşanan büyük zararla başladı. 29 Mart gecesi yaklaşık 4 saat süren soğuk hava dalgasından kaynaklanan don, üzümün başkenti olarak bilinen Manisa'da üzüm bağlarını vurdu.
Yaşanan don olayı sebebiyle Manisa'nın Saruhanlı, Salihli, Alaşehir, Turgutlu,Ahmetli, Sarıgöl ve Gölmarmara ilçelerindeki yüzlerce dönümlük bağda don sebebiyle yüzde 70 ile yüzde 100 arasında değişen zararlar yaşandı.
CHP Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen, don felaketinin yaşandığı Ahmetli ve Gölmarmara ilçelerindeki bağları ziyaret ederek, hem ziraat odası başkanlarından hem de üreticilerden yaşanan zararın bilgisini aldı.
“SENEYE ÜZÜM VERECEK YEDEK GÖZLER BİLE GİTTİ”
Yaşanan don olayı sebebiyle 40 dönümlük bağının yüzde 90 oranında zarar gördüğünü söyleyen Ahmetli ilçesindeki bir üzüm üreticisi yaşadığı sıkıntıyı şöyle anlattı:
Masraf ettik don vurdu. Üzümde zaten moraller bozuk, para etmiyor. 29 Mart gecesi don oldu. Şu ana kadar 40 dönüm bağa 50-60 milyardan fazla masraf yaptım. Don sebebiyle şimdi yüzde 90 oranında zarar var.
Gübrenin torbasını 700 liraya aldık. Budak yaptırmak 400-450 lira. Bağlaması 300-320 lira. Maliyetlerimiz çok yüksek olmasına rağmen üzüm 18-20 lira. Şimdi bu don olayıyla bu seneki üzümlerin yanında seneye üzüm verecek yedek gözler de gitti. Ne yapacağımı bilmiyorum.
“TARSİM'DEN BEŞ KURUŞ ALAMADIK. BU SENE SİGORTA YAPTIRMADIK”
Ahmetli ilçesinde bir çok çiftçinin primlerin yüksekliği, hasar karşılama oranının düşüklüğü ve eksperlerin bilgi ve donanım bakımından yetersiz olduğu gerekçesiyle TARSİM yaptırmadığını ifade eden Ahmetli Ziraat Odası Başkanı Adnan Ünsal,devletin üreticilere acilen destek olması gerektiğini dile getirdi.
Ziraat Odası Başkanı Ünsal yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
5 bin dönüm bağda hasar var. En az hasar gören yerler yüzde 80-90 hasarlı. Kimse TARSİM yaptırmadı. Geçen sene hem kırağı, hem don vurdu. Ahmetli'de herkes TARSİM yaptırmıştı. Bağlarda Yüzde 60-70 zarar vardı.
Hasar olmasına rağmen beş kuruş para vermediler üreticiye. Bu yıl da primler yüksek diye yaptırmadık. Sadece bankalardan kredi alanların tarım sigortası var. Onlar da mecbur oldukları için yaptırdılar. Bu nedenle devletimizin acilen üzüm üreticisine destek olması lazım
85 bin dönümlük bağına bu yıl 300 bin TL masraf yaptığını ve don sebebiyle bağının büyük bir bölümünün zarar gördüğünü söyleyen Gölmarmaralı üretici ise yaşadığı sıkıntıyı şöyle ifade etti:
Geçen sene yüzde 25 hasarım vardı TARSİM yüzde 2 gösterdi. Eksperler gerçek hasar değerini vermiyor. Bu sene dolu sigortası yaptırdım sadece, diğerlerini yaptıramadım. Çünkü primleri çok yüksek. Sigortadan soğuduk. Maliyetler de yükseldi. Bazı şeylerden kısıyoruz. Sigortadan kısıyoruz, gübreyi biraz azaltıyoruz.
85 dönüm bağım var bugünkü maliyetim 300 bin lirayı buldu. Don sebebiyle bağımda büyük zarar oluştu. Yaşlı bir bağ olsaydı geçen yıl köklerdim. Ama kıyamıyorum. Yaşanan bu don sadece bu seneyi değil önümüzdeki yılı da etkileyecek.
Çıkma hazırlığında olan üzümler zaten gitti ama açmak üzere olan gözler de bitik. Bağcının zaten geçen yıldan fişi çekilmişti. Şimdi hepimiz bankalara borçluyuz. Traktörümüzü, olan hayvanlarımızı satarak borç ödeyeceğiz.
“DON 25 BİN ÜZÜM ÜRETİCİSİ AİLEYİ VURDU”
29 Mart gecesi yaşanan don olayının il genelinde geçimini üzüm ile sağlayan 25 bin üzüm üreticisi aileyi vurduğunu söyleyen Gölmarmara Ziraat Odası Başkanı Erdal Ziyan, Manisa'nın acilen ‘Afet Bölgesi' ilan edilip üreticiye destek olunması gerektiğini söyledi.
Oda başkanı Ziyan açıklamasında şöyle konuştu:
29 Mart gecesi yaşanan soğuk hava dalgası, maalesef sadece Gölmarmara değil Manisa'nın bütün ilçelerini, 25 bin üzüm üreticisi aileyi vurdu. Üreticilerimiz bu yıl bağlardan üzüm alamayacak. Önümüzdeki yıl için bağlara yeniden masraf etmek zorunda ki ürün alabilsin. Çiftçi don sigortası yaptırdığında dekarda bin lira gibi bir maliyet çıkıyor.
Çiftçiler de bu maliyetten ister istemez kaçıyor. Çünkü üreticinin borcu gırtlağa kadar dayandı. Bu tip zararlardan sonra yapılandırma yapılıyor. Fakat zarar ne kadarsa borcun da o kadarı yapılandırmaya alınıyor. Çiftçinin ne kadarlık borcu varsa, o kadarlık ötelemeye ihtiyacı var.
Üreticiler çoğunlukla Ziraat Bankasına ve Tarım Kredi Kooperatiflerine borçlu. Bu mağduriyetin giderilmesi gerekiyor. Her zaman böyle afetler yaşanmıyor bağcılıkta. En son 8 yıl önce böyle bir afet yaşadık. 25 bin aile çok zor durumda. Çiftçi ve üreticiye mutlaka destek verilmeli. Manisa acilen afet bölgesi ilan edilmeli.
“BAĞLARDA ÜZÜM KALMADI”
Hem üreticilerin hem de ziraat odası başkanlarının sıkıntılarını dinleyen CHP Manisa Milletvekili ve Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Bekir Başevirgen, don sebebiyle il genelindeki bağlarda yüzde 80-100 oranında değişen zararların yaşandığını ifade ederek, “Yıllardır yüzü gülmeyen üzüm üreticisini şimdi de don vurdu. 29 Mart gecesi yaşanan soğuk hava dalgası Manisa'nın bütün ilçelerinde etkili oldu. Geçimini bağcılıktan sağlayan 25 bin ailenin hemen hepsinin bağında üzüm kalmadı. Üreticiler Manisa'nın afet bölgesi ilan edilmesini istiyor.” diye konuştu.
SÖZCÜ