Türkiye'de Barajlar Alarm Veriyor! Su Seviyesi Gittikçe Azalıyor

Türkiye genelinde uzun süredir yağış olmaması nedeniyle barajlardaki mevcut su azalmaya devam ediyor. İstanbul, Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ'da bulunan barajların su seviyesi düştü.

DSİ Edirne 11. Bölge Müdürlüğünden alınan verilere göre, Trakya'da 1 milyar 112 milyon 968 bin metreküp hacme sahip 14 barajdaki su miktarı, geçen yılın ocak ayında 526 milyon 58 bin metreküp olarak kayda geçti.

Bölgede uzun süredir yağış olmaması nedeniyle barajlardaki mevcut su azalmaya devam etti.

2022 yılının aralık ayında 511 milyon 458 bin metreküp olarak kayda geçen barajlardaki su miktarı, bu yılın ocak ayında 459 milyon 223 bine geriledi.
Edirne'de geçen yıl ocak ayında 205 milyon 295 bin metreküp ölçülen 6 barajdaki su miktarı, bu yılın ocak ayında 175 milyon 925 bin metreküp oldu.

Kırklareli'nde geçen yılın ocak ayında 188 milyon 859 bin metreküp olarak ölçülen 4 barajdaki su miktarı, bu yılın ilk ayında 148 milyon 184 bin metreküpe geriledi.

Tekirdağ'da ise geçen yılın ocak ayında 131 milyon 904 bin metreküp olan 4 barajın su miktarı, 135 milyon 114 bin metreküpe yükseldi.
Buna göre Edirne ve Kırklareli'nde barajlar geçen yılın aynı ayına göre azalırken, Tekirdağ'daki barajlar az da olsa yükselişe geçti.

Aralık ayına göre ise Trakya'daki tüm barajların su seviyesi azaldı.

"SU TASARRUFLU KULLANILMALI"
Kırklareli Tarım ve Orman Müdürü Mehmet Aksoy,  bölgenin uzun zamandır yağış almamasından kaynaklı barajlardaki su seviyelerinin düşüşe geçtiğini söyledi.

Suyun doğru ve tasarruflu kullanılması gerektiğini vurgulayan Aksoy, bu konuda üreticileri ve vatandaşları bilgilendirdiklerini kaydetti.

ALİBEYKÖY BARAJI SON 10 YILIN EN DÜŞÜK SEVİYESİNDE
İstanbul'da kurak geçen sonbahar aylarının ardından Aralık ayında da yağış miktarının az olması nedeniyle İstanbul'a su sağlayan barajlarda doluluk oranları her geçen gün azalıyor. İSKİ verilerine göre bugün ölçülen doluluk oranı yüzde 32.25 olarak kayıtlara geçti. Toplam kapasitesi yaklaşık 868 milyon metreküp olan barajlarda 280 milyon metreküp su kaldı. Bu oran son 10 yılın en düşük ikinci doluluk oranı olarak kayıtlara geçti. Geçtiğimiz yıl bu tarihlerde yüzde 48.02 olarak ölçülen İstanbul'un barajlarında doluluk oranı, büyük bir kuraklığın yaşandığı 2014 yılında bile yüzde 35.44 olarak kayıtlara geçmişti.

ALİBEYKÖY BARAJI ADETA KURUDU
İstanbul barajlarından kuraklıktan en fazla etkilenen ise Alibeyköy barajı oldu. İSKİ verilerine göre Alibeyköy barajında doluluk oranı yüzde 18.29  olarak kayıtlara geçti. Bu değer son 10 yılın en düşük değeri.  Alibeyköy barajında 2019 yılı ocak ayında yüzde 100 doluluk oranına ulaşılmıştı. Alibeyköy barajında düşen su seviyesi nedeniyle baraj kapaklarının olduğu bölüm tamamen kurudu. Su seviyesinin ölçülmesi için yapılan beton kule ise tamamen açıkta kaldı. Daha önce balıkların yüzdüğü tarihi su kemerlerinin olduğu bölümlerde ise sudan eser yok.  Kuruyan bu bölümlerde çok sayıda otomobil lastik izi dikkat çekti. Bölgedeki değişim havada görüntülendi.

 İKİ BARAJ YÜZDE 10'UN ALTINA İNDİ
İstanbul'un diğer barajlarında  da durum çok farklı değil. İstanbul'da doluluk oranının en düşük ölçülen barajı yüzde 4.9  ile Papuçdere barajı oldu. Bu barajın hemen yakının da bulunan Kazandere barajında ise doluluk oranı sadece yüzde 7.06.   İstanbul'un doluluk oranı en yüksek barajı ise yüzde 38.96 ile Terkos oldu.

İSTANBUL BARAJLARINDA DOLULUK ORANI SON DURUM
Alibeyköy Barajı: Yüzde 18.04

Büyükçekmece : Yüzde 35.65

Darlık : Yüzde 28.09

Elmalı : Yüzde 31.95

Istrancalar : Yüzde 36.44

Kazandere : Yüzde 7.53

Ömerli : Yüzde 35.96

Papuçdere : Yüzde 4.72

Sazlıdere : Yüzde 37.46

Terkos : Yüzde 38.96

 DÜZCE HASANLAR BARAJI'NDA SU SEVİYESİ DÜŞTÜ
Sulama ve taşkın kontrolü amacıyla 1972'de Yığılca ilçesi Küçük Melen Çayı üzerinde inşa edilen baraj, 80 metre yüksekliğe ve 1 milyon 651 bin metreküp su kapasitesine sahip.

Bu özelliğiyle kentte bulunan 2 aktif barajın büyüğü olan Hasanlar Barajı, 26 bin 450 hektarlık alana sulama hizmeti veriyor.

Düzce Ovası'nda yürütülen tarımsal faaliyetlere önemli katkı sağlayan baraj, kentte aktif tarım yapılan 30 bin dönüm arazinin yüzde 45'inin su ihtiyacını karşılıyor.

Bölgede yağış azlığı nedeniyle su seviyesi düşen Hasanlar Barajı'nda doluluk oranı yüzde 44 olarak ölçüldü.

Geçen yıl aynı dönemde su seviyesi tam kapasite olan barajda kuraklık nedeniyle suların çekilmesi sonucu toprakta çatlaklar oluştu.

"DÜNYA GENELİNDE YAĞIŞLARDA AZALMA, SICAKLIKLARDA ARTIŞ VAR"
Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Toprak İlmi ve Ekoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oktay Yıldız, dünya genelinde yağışlarda azalma, sıcaklıklarda artış olduğunu söyledi.

Yıl içinde yağışların toplamında çok farklılık yokmuş gibi görüldüğünü dile getiren Yıldız, "Fakat yıl içindeki yağış dağılımında anormallikler oluyor. Bazen pik yapıyor, bazen ise uzun süre yağış olmuyor. Bu da özellikle su kaynaklarının ve bitkilerin, tarım alanlarının etkilenmesine neden oluyor. Yavaş yavaş toprağa inen yağış alttaki yer altı su kaynaklarını beslerken, su aniden gelirse bu, toprağın altına girip barajları veya diğer su kaynaklarını besleyen yer altı sularının dolmasına müsaade etmiyor." diye konuştu.

Yıldız, son yıllarda yağışların yer altı sularını beslememesi ve yüzeysel olmasının büyük sorun olduğuna işaret ederek, şu değerlendirmede bulundu:

"Yağışların yüzeysel olması, barajların yaz aylarına doğru sürekli olarak dolma süresini azaltıyor. Asıl sorun barajın dolu olması değil, kaynakların dolmaması. Bu da toprağın içerisine suyun girmemesine, toprağın üzerinde yüzeysel akışa sebep oluyor. Yağış yavaş yavaş yeryüzüne inse toprağa girmesi daha kolay olacak ve yer altı su kaynaklarına karışacak. Bu da uzun süreli besleme kaynağı oluşturuyor."

Yağış azlığının sadece içme suyu olarak değil, bitkiler açısından da sorun teşkil ettiğini anlatan Yıldız, şubat veya martta kar yağması durumunda yazın bitkilerin kuraklıktan etkilenmesinin daha sınırlı olacağını kaydetti.

Prof. Dr. Oktay Yıldız, kar yağmaması durumunda bitkilerin olduğu yerlerdeki su kaynaklarının kurumaya veya azalmaya başlayacağına dikkati çekerek, şunları aktardı:

"Bu dönemlerde havaların sıcak gitmesi bitkiler açısından pek de iyi değil. Şu anda bazı bitkiler uyumasa bile birçoğu uyku döneminde. Uyku döneminde belli süre ayaz yemeleri lazım. Bu soğuğu yemezlerse ilkbaharda tomurcuk patlatamazlar."

AA