Çarpık kentleşmenin artmasında en büyük etken, alınan yıkım kararlarının uygulanmamasıdır.
Nasıl olsa yıkım yapılmıyor diyerek, fırsatını bulan 'bir şekilde alanını büyütüyor, kat çıkıyor, dere yataklarında bile yapılaşmalara şahit oluyoruz.
Yasal mı, kesinlikle değil.
Samsun gibi bir kentte de Mecidiye'den tutun, sahile, hatta kent merkezinden yüksek kesimlerine kadar birçok yerde çarpık yerleşimi görmek mümkün.
Tuhaf tuhaf yapılar, hizasındaki diğer binaların önüne çıkmış eklemeler, binanın önünü kapatan kaçak yapılar, altından yol geçen binalar var.
Vatandaşın yolu kullanmasına engel olan yapılar 'çarpığı bırakın, çirkin bir kentleşmeye de neden oluyor'.
İmar affı ile geçmişte yapılan binalar 'yasal statü' kazandı ancak, o dönem geride kaldı.
Bundan sonrasını sıkı tutmak lazım.
Ama kaçak yapılaşmanın Samsun'da hala devam etmesi de ilginç elbette.
Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Halit Doğan'ın göreve gelir gelmez, "Çarpık yerleşimi önleyeceğiz ve kaçak binaları yıkacağız' sözü önemliydi.
O yapılaşmaları, bir hukukçu olarak görmüş ve 'göreve başlar başlamaz önemli bir açılım yapmıştı'.
Çünkü Samsun'un özellikle yüksek kesimlerinde, sahil boyunda ve son zamanlarda dere yatakları çevresinde yapılaşmalar görülmeye başlandı.
Mantar gibi biten binalar var.
Ya da binaların önlerine 'iki profille başlayıp, koca alanları kaplayan yapılar' var.
SBB ve Atakum Belediyesi'nin ortaklaşa yaptığı 4 katlı kaçak bir binanın yıkımı aslında iyi bir gözdağıydı.
Yasanın uygulanması açısından da 'örnekti'.
Kaldı ki; kamu görevlileri açısından kaçak yapıya göz yummak ve yıkmamak da Cumhuriyet Savcılığı'na suç duyurusunda bulunulmak kaydıyla suç ve yargılanmayı gerektiriyor.
Geçtiğimiz ay Büyükşehir Belediyesi ile Atakum Belediyesi'nin kaçak yapıyı yıkmasının ardından, birçok yerde yapılmış kaçak yapılarla ilgili ihbarlar yağdı.
Ben de yetkililerle paylaştım.
Hakkında yıkım kararı da alınmış. Belediye encümenlerinden geçmiş, yıkım kararları var.
Hem de aylar öncesinden.
Peki neden uygulanmıyor. Yıkımlar neden gerçekleşmiyor?
Neden sadece kağıt üzerinde kalıyor?
Mazeretler de garip ve ilginç;
*Yeterli yıkım aracı yok,
*Yıkım ekibi başka yerde görevde,
*Güvenlik tedbiri alınmadı vs.
Belediyelerin bu konuda 'yeterli ekip ve araç yok' sözüne katılmakla birlikte, hiçbir yıkımın gerçekleşmemesine şaşırıyorum elbette.
Bir yetkili o kadar çok ki hangisine yetişeceğiz dedi.
O da ilginç elbette.
Aslına bakarsanız, benim bu yazımın altını dolduran bir açıklama.
Demek ki kaçak yapılaşma yetişilmeyecek kadar çok ve dur denilmesi gerekiyor.
Birbirinden gören, yenilerini yapıyor.
Mesela Başkan Doğan'ın açıklaması ve Atakum Belediyesi'nin dere yatağındaki binayı yıkmasının ardından Atakum sahilinde bazı binaların fazladan yapılan kısımları için yıkım kararı olduğu, aylardır belediyenin yıkmadığı da belirtildi.
Hatta bazı kaçak yapıların yıkılmadığıyla ilgili Cumhuriyet Savcılıkları'na suç duyurusu yapıldığı gibi, Samsun Valisi Orhan Tavlı'ya da iletildiği bilgisini verdiler.
Samsun'da bu şekilde ne kadar kaçak yapı, kaçak çıkmalar, sundurmalar var bilmek mümkün değil ama;
Çok olduğu ve dur denilmesi gerektiği gerçek.
Baktığın zaman bu yapı olağan değil diyebildiğin birçok yapıyı zaten çıplak gözle görebiliyorsun.
Özellikle Atakum sahilinde imar kanununa muhalefet ettiği tespit edilmiş bina ve sonradan eklenen yapı çok.
Yapılması gereken, yıkım kararı çıkmışsa, bir yapı hukuksuzsa yıkılmalı.
Yıkılmalı ki; diğer kaçak yapıya teşebbüs edeceklere de örnek olsun.
Sade vatandaşın da, 'Yargıya ve kamu kuruluşlarına güveni artsın'.
O nedenle SBB Başkanı Halit Doğan'ın, göreve geldiği ilk günlerde söylediği 'Samsun'da kaçak yapı kalmayacak' sözünü uygulamalı, gerekirse ilçe belediyelerine de iş makinesi ve ekip konusunda yardımcı olmalı.
Samsun Valiliği ve Samsun Adliyesi de bu konuda üzerine düşeni yapmalı asla taviz vermemeli.
Çarpık kentleşmenin görsel kirliliğe yol açmasının yanı sıra;
6 Şubat depreminde gördük ki;
Kaçak yapılar, yeterli inşaat kontrolü yapılmamış binalar, çıkmalar, uzatmalar, yer genişletmek için kesilmiş kolonlar, felaket oldu hiçbir suçu olmayan masum insanlarımıza mezar oldu.
Kaçak yapılar yüzünden, güzelim yeşil alanlar talan edildi.
Bu konuda Samsun taviz vermeden örnek olabilir mi?..
Olmalı.