Elektrik Mühendisi Cevdet Mamatoğlu, Samsun’da elektrik kurumunun müdürlüğünü yapmış bir arkadaştır. Son günlerde elektrik yine yeniden Türkiye’nin gündeminde olduğu gibi sizlerin de gündeminizdedir. Elektrik sadece elektriklerinizi yakmıyor, gelen faturalar da sizlerin ellerini yakıyor. Bu yangından korunabilmeniz için Sayın Mamatoğlu’nun önerileri var. Sayın Mamatoğlu, bir yazı yazdı ve vatandaşları uyardı. Yazı biraz uzun oldu ancak, eğer uygulayabilirseniz sonuçlarının bütçenize ne kadar katkı sağladığınızı görebilirsiniz.
Sayın Mamatoğlu’nun uyarıları ve yapmanız gerekenler şöyle:
Halkımızın çoğu kargacık burgacık hatta mürekkebi eksik olduğundan tam okunamayan elektrik faturalarını; eskiden devlet tekelinde olduğu için, devletine olan güvenden, hiç anlamaya çalışmadan, son rakamına bakarak ödemesini yapmaya çalışmıştır. Elektrik özelleşmiştir. Faturalarda yapılacak abonelerin aleyhine küçük bir oynama, şirkete haksız kazanç sağlayacaktır. Bu konuda denetim Enerji Piyasası Denetleme Kurumu’nundur.
Şikâyet olmasa EPDK'nın yanlışları tespit etme imkânı yoktur. O yüzden abonelerin gelen elektrik faturalarını kontrol edebilme bilgisine sahip olmaları önemlidir. Bu konuda kısa ve anlaşılır özet bilgiler vereceğim.
Faturalarınızı bu bilgiler ışığında kontrol etmenizi öneririm. Önce faturanızın size ait olduğunu teyit etmelisiniz. Sonra fatura üzerinde renkli olarak 'okuma bilgisi', 'ilk endeks' ,'son endeks' ve 'fark' yazısı yazan bir satır var.. 'Okuma bilgisi 'yazan başlığın altındaki ilk satırda,' okuma ' günü yazar... Aynı satırdaki birinci tarih ilk okumayı, ikinci tarih ise son okumayı belirtir.
Farkın altına gelen aynı satırdaki rakamda iki okuma arasında geçen zamanı gün olarak gösterir. Okuma bilgisi altına gelen ikinci satırda 'tek zamanlı ' yazısı sizin aboneliğinizin tek terimli (zamanlı) tarife olduğunu gösterir. Aynı satırdaki birinci rakam ilk okuma tarihindeki endeksi(sayaçtaki rakam),ikinci rakam son okuma tarihindeki endeksi gösterir. Aynı satırdaki 3. rakam ise; ilk okuma endeksi ile son okuma endeksi arasındaki fark olarak sizin o döneme ait toplam tüketimi gösterir. Aynı başlığın altındaki ,'gündüz', 'gece' satırları; 3 zamanlı tarife seçeneğine ait bilgilerdir. Bu bilgilerde aynı zamanda okunur. Ancak gündüz tüketimi saat 06 ile 17 arasını kapsar, puant tüketimi 17 ile 22 arasını kapsar, gece ise 22 ile 06 arasını kapsar..
Fark bölümünde göreceğiniz aynı döneme ait değişik zamanlara ait tüketimlerin toplamının, tek zamanlıda ki toplam tüketimine eşit olduğunu göreceksiniz.. Bu tarife, elektriğin çoğunun gece tüketildiği (22-06 arası) abone gruplarında tasarruflu olur.
3 Zamanlı tarifede gündüz normal gece çok düşük ama puantta yüksek 3 tarife uygulanır. Ayrı ayrı fiyatlandırılarak toplamı fatura edilir. Bu durum mevcut elektronik sayaçlarınızca ölçülebiliyor. En son tarifeye göre, günlük 5 kwh a kadar olan enerji tüketimleri düşük fiyattan, onun üzerinde tüketimler için ise yüksek fiyattan faturalanmasına başlanmıştır. Nisanda bu rakam 7 kwha çıkacağı bildirilmiştir. Bunun hesaplanması şöyledir: Tahakkuk süreniz, ilk okuma ile son okuma farkı 35 gün olsun.. Toplam tüketiminizde 400 kwh olsun... Muafiyet için 35 günü bir gün eksik 34 gün olarak alıyoruz.. Günlük 5 kwh 34=170 kwh düşük tarife, 400-170=230 kwh yüksek tarifeden faturalanarak, toplamı size yansıtılacaktır. Bu detayı yine faturada kırmızı ile ,aynı satırda 'fatura detayı' , ' tüketim( kwh)' , ' birim fiyatı' , ' tutarı(tl)' başlıkları altında ; düşük ve yüksek tarifeye maruz kalmış tüketim miktarlarınızı ve fiyatlandırmaları kontrol edebilirsiniz.. KDV hariç elk. faturasına ilave olarak ödediğiniz tutarlar tarifeye ilave edildiğinden göremiyorsunuz...
Faturanızdaki son okuma zamanı ve endeksi bir yere kayıt ederek, ayın ortasında ya da istediğiniz bir zamanda tüketiminizi sayacı okuyarak tespit yapabilir.. 150 kwh aşmamaya dikkat edebilirsiniz. Sayaç kutusuna elinizi sokmadan, parmağınızın ucu ile sayaç üzerinde bir düğme var o düğmeye basarak ekranda ki değişiklikleri gözlemleyeceksiniz.(T) harfi geldiğinde görünen rakam o gün o saatte okuduğunuz son endekstir. En son gelen fatura da not ettiğiniz son endeksi okuduğunuz günü baz alarak, ilk endeks kabul edeceksiniz. Okuduğunuz rakamı (virgülden önceki rakam) bu not ettiğiniz endeksten çıkarınca okuduğunuz saat ve günde en son Yepaş’ın okuduğu saatten o güne kadar yapmış olduğunuz tüketimi tespit etmiş olursunuz. T1,T2,T3 de görünen endekslerde gündüz, puant ve gece tüketimleri son endeksidir.. Aynı mantıkla son faturanızdaki son endeksleri ilk endeks kabul ederek, okuduğunuz değerleri de son endeks kabul ederek ,aradaki farklar zamanlara göre tüketimleri gösterir.. Bunları yaparken saatin bulunduğu yerde elektrik olduğunu unutmayın, çıplak kablolar tehlikelidir. Tanıdığınız bir elektrikçiden yardım alabilirsiniz…