Torun severek geçen 20 günlük izin dönüşü bana ayrılan bu köşede günlük olayları değerlendirmeye devam edeceğim.
20 gün bu köşede değildim ama ülkemde ve şehrimde yaşananlardan uzak da kalmamaya çalıştım.
Mesela, şehrimde bölgemde yüz binlerce aileyi yakından ilgilendiren çay ve fındık gibi tarım ürünleri için hükümet tarafından açıklanan taban fiyat uygulamalarını ve bunlara verilen tepkileri yakından takip etmeye devam ettim.
Ki; Gazetemizde de bu konuya dair haberler defalarca manşet oldu.
Mesela Ayvacık Ziraat Odası Başkanı Erdal Avcı'nın İtalya'da düşük randımanlı fındığa 7 Avro verilirken, ülkemizde ise 3.60 Avro verildiğine dair iddiasına dayandırılan haber de, önceki gün manşetten verilmişti.
Dünya genelinde üretilen fındığın yüzde 70'i ülkemizde yetiştiriliyor biliyorsunuz.
Toplam ürünün geri kalan yüzde 30'u ancak, başta İtalya olmak üzere Azerbaycan, İran ve Şili’de yetiştiriliyor.
Bu da şu demek aslında!
Dünyanın büyük bölümüne fındığı biz yediriyor ve satıyoruz.
Ve fakat.
Üretiminde tekel olduğumuz ürünün fiyatını maalesef biz belirleyemiyoruz.
Bir anlamda, davul bizim boynumuzda asılı ama tokmak maalesef başkalarının elinde yani.
Ne acı bir durum değil mi?
FİYAT 130 LİRA MASRAF 80 LİRA
Dün, yakından tanıdığım Fatsalı bir üretici olan Hazım Baş’la konuşurken ''Kilo başına 4 dolar iyi para, güle güle harcayın'' diyerek takıldım.
Hazım Baş’tan ''Nesi iyi para'' yanıtı aldım.
Üretici 130 liralık fiyattan memnun değil yani onu anladım.
Ki;
Yazının hazırlandığı sıradaki kur hesabıyla 4 dolar 133,64 liraya denk geliyordu.
Hafta sonu Giresun'da fındık mitingi yapan CHP Genel Başkanı Özgür Özel, fındık fiyatının en az 160 lira olması gerektiğini söylemişti.
Ki;
Özel'in dillendirdiği 160 liranın karşılığı da 4.80 dolar ediyordu.
Özgür Özel'in 160 lirayı dillendirdiği sıralarda TMO, 130 liralık fiyat açıklamıştı biliyorsunuz.
Fatsalı üretici Hazım Baş, TMO'nun bir kilo fındık için açıkladığı 130 liralık fiyat için üretici olarak bugün itibariyle 80 lira masraf yapacağını söylüyordu.
Miras hukukunun bir sonucu olarak, arazilerin parçalı olması nedeniyle bölgede sayıları az olsa da 10 ton fındık yapan da var ama çoğu üretici 500 kilo ile 2 ton arasında değişen miktarlarda üretim yapıyor.
Fatsalı üretici Hazım Baş'ın dediğinden yola çıkarak, TMO'nun açıkladığı fiyat olan 130 liradan satmış olsa bile bir ton fındık satarak 130 bin lira alması gereken üreticiler, aynı zamanda bir ton fındık için 80 bin lira masraf yapacağına göre eline net olarak geçecek olan 50 bin lira ile yetinmiş olacaklar.
Bir ton fındık satan üretici, eline geçecek olan 50 bin lira ile bir yıl geçinmek durumunda kalacak yani.
TMO PİYASA YAPICISI OLAMADI
Kısa adı FİSKOBİLİK olan Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği, fındık üretiminde piyasa yapıcı bir kuruluş olarak biliniyordu.
Bir süre önce bankaların kredi vermemesi nedeniyle yeterince fındık alamamaya başlayan FİSKOBİRLİK piyasa yapıcı olma özelliğini de yitirmişti.
FİSKOBİRLİK, piyasadan çeklince, TMO Hükümet tarafından fındık alımı yapmakla görevlendirilmişti.
Kuruluş amacı bakliyat türü ürünler için piyasa yapıcısı olmak olan TMO, fındık gibi başat bir ürünün piyasa yapıcısı kuruluşu olmadı bir türlü.
Bunun sonucu olarak dünya fındık üretiminin ancak yüzde 15'ini karşılayan İtalya'da bir kilo fındığa 7 Avro ödenirken, üretimin yüzde 70'ini karşılayan ülkemizde ise fındık ancak 3.60 Avro eder hale geldi maalesef.
RUHUN ŞAD OLSUN SALİH ERDEM
Piyasa yapıcısı kuruluş olarak kalması için mücadele ettiğine tanıklık ettiğim FİSKOBİRLİK'in Eski Yönetim Kurulu Başkanlarından A. Salih Erdem'in Pazar günü yaşama veda ettiğini öğrendim.
Ruhu Şad, mekanı cennet olsun.
