Samsun 7 işçinin hayatını kaybettiği 9 işçinin de yaralandığı kapak faciası 'ibretlik bir olay' gibi..
Bir kazanın faciaya dönüşmesi için 'neredeyse ne gerekliyse hepsi bir araya gelmiş'..
Hani bazen 'basiret bağlanması' derler ya; aynen öyle..
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı’nın yaptığı inceleme, 'daha önce bilirkişiler tarafından hazırlanan' raporun çok ötesinde..
Tüm detaylar mevcut..
Facianın oluş şekli değil, nedenleri de bir bir ortaya konulmuş..
O nedenle de 'sorumlular' ortaya rahatlıkla konulmuş..
Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki, kazanın yaşanmasında taşeron firmaların olduğu kadar ETİ Bakır AŞ’nin de hatası var..
Rapordaki kanaatte zaten bu yönde..
Bakın kaza nasıl geliyorum demiş ve faciaya dönüşmüş..
1) Amonyak tankı yapımını ihale alan şirket, 'Yüklenici hiçbir sebep ve bahane ile bu sözleşme kapsamında taahhüt etmiş olduğu inşaatı, işverenin yazılı muvafakati olmadan kısmen veya tamamen bir başkasına devredemez.' maddesine imza koymuş ama ETİ Bakır A.Ş'den izin almadan başka bir firmaya vermiş..
2) Sahada birden fazla işveren olmasına rağmen koordinatör atanmamış
3) Denetim ve gözetim eksikliği giderilmemiş.
4) İşi yapan taşeron firmalar, çalışanların güvenlikleri için tedbir almamış.
5) “Olayın asıl sebebi ise gerçekten ibretlik bir araştırma ve sonuç"..
İşte o domino etkisi yapan süreç..
*Kubbe altındaki 59 adet değişik ölçülerdeki direkler, kaynak işi tamamlanmadan çıkarılmış
*Kubbenin donam üzerinden kaymasını önleyen bayrak tabir edilen inşaat demirinden yapılmış 45 adet destek kesilmiş .
*Desteklerin alınması sonucu kubbe göçmüş.
*Bayrakların kesilmesi sonucu da kayma olmuş
*Kayma kesilen bayraklar tarafına olmuş.
Ve sonuç.. İşçiler altında kaldı. Ezildi.. 5 işçi olay yerinde yaşamını yitirdi. Sonra da iki işçi tedavi altındayken kurtarılamadı..
Raporun sonuç bölümüne dikkat çekmek istiyorum..
“İşin 25.11.2012 tarihine kadar bitirilecek olması sebebiyle Eti Bakır A.Ş tarafından üretim zorlaması yapılmış olması sebebiyle işçilerin mesai bitiminde fazla ve dikkatsiz çalıştırılmaları da olayın sebeplerindendir”..
İşte bu çok önemli bana göre...
Çünkü Eti Bakır, uzun zamandır işten çıkarttığı 'işçileriyle de gündeme geliyor'..
İddiaya göre gerekçe de sendikalı olmaları..
Yani sosyal haklarının korunması, iş güvenliği ve çalışma koşullarıyla ilgili 'örgütsel bir tavır içinde olmaları istenmiyor'..
O facia kazada hayatını kaybedenlerin 'taşeron işçisi olduğu' ve sendikasız oldukları göz önüne alınırsa, 'ne demek istediğim daha iyi anlaşılır' herhalde..
İşçilerin sendikasız çalıştırılması, iş güvenliği ve sosyal haklarının 'birliktelik içinde aranamaması' aslında bir bakıma işverenin lehine değil aleyhine bir durum..
İşveren sahada değil masa başında olduğu için 'iş alanlarından, şikayetlerden ve risklerden uzak'..
Sonuç mu.. İşte ortada.. İşveren kapak faciasının sorumluları arasında..
O işçiler sendikalı olsa, fazla mesai konusunda işvereni uyarsa, işçinin iş anındaki güvenlik ve tedbirleri konusunda 'dikkatleri' çekse belki de bugün 'Böyle bir faciadan söz etmeyecektik..
İşi alan firma, taşeron firmaya işi verdiğinde belki de Eti Bakır A.Ş'nin patronları haberdar olacaktı..
Destek direkleri çalışma alanından alınırken, işçi temsilcisi belki de sendikaya durumu iletecek, 'risk dile getirilecekti'..
Vs.vs..
Yani Eti Bakır, işçilerin iş akitlerini fesih ederken aslında iki kere düşünmeli..
Sendikalara da 'işini iyi yap, işçinin çalışma şartlarınla ilgilen, masa başı sendikacılığı yapma demeli'..
Ama Eti Bakır A.Ş.'de yaşanan faciada ne yazık ki, domino etkisi oldu ve raporda da yazıldığı gibi hatalar birbirini izledi.
Şimdi dava süreci başlıyor..
Samsun Cumhuriyet Başsavcısı Ali Yeldan'ın dediği gibi 'adil bir yargılama için tüm detaylar üzerinde' titizlikle durulduğu bir gerçek..
Sorumlular şimdi, o gün yapmadıkları, dikkat etmedikleri, riskleri göz ardı edip sadece acele bitirilmesi gereken 'iş olarak' gördükleri olayın sonuçlarıyla karşı karşıyalar..
Bu dava 'taşeron işçiliği' açısından da çok önem taşıyor..
İnsan hayatının bu kadar ‘ucuz olmasını gözler önüne seren’ örnek bir dava..
Kamuoyu adına takipçisi olacağız…