Seçim yorgunluğunu üzerimizden atmak için küçük bir ara verdik işimin başındayım.
Bu süre içinde vatandaşla iletişim devam etti elbette. Bazılarını anında arkadaşlara iletip çözümüne yardımcı olduk, bazılarını da sırasıyla gündeme getireceğim.
Son günlerde yaşanan ve gittikçe artan kredi kartı komisyon ücreti olayı Samsun’da çok can yakıyor.
Onlarca şikayet aldım bu konuda.
Büyük alışveriş mağazalarında bile taksit ödemeye gidenler, kartla ödeme de ikinci bir ek ücretten yakınıyor.
Hele tekel bayilerinde, büfelerde esnaf tutturabildiğine.
Sigara fiyatlarına gizli bir zam gelmiş gibi.
En küçük komisyon 2 lira imiş. Yani sigara 58 ise 60 lira ödüyorsun.
Hatta bazı yerler; sigaranın yanında 'şu kadar alışveriş yaparsan komisyon almayız' diye teklif bile yapıyormuş.
Tüketime yöneltiyorlar resmen. Sigara alacaksan yanında Tekel ürünü olmayan ikinci bir malzeme almak zorunlu.
Olacak şey değil.
Çay, şeker, yağ gibi malzemeleri zincir market dışında alırsan bazı işyerlerinde sadece birer adet veriyor.
Yazmış tüketici göndermiş şikayetlerini.
Yine market adı altında iş yapan esnaflar etiketleri kaldırmışlar raftan.
Sen kasaya geldiğinde 'ödeme kartla mı?' diye soruyor ve ona göre fiyatlandırıyor.
Yani ne tutturursa.
Zam geliyor, yerine koyamıyoruz şeklinde esnaf yakınmalarını anlarım da, gizli zamlar, kredi kartıyla yaşamını döndüren dar gelirliyi daha da dara sokmak esnaflık mı?
Piyasada 'Deli Dumrul' hikayesi gibi bir ortam var.
Saldım çayıra Allah kayıra misali.
Peki Samsun Valiliği, Ticaret İl Müdürlüğü, belediyeler ne yapıyor?
Bize gelen şikayetleri onlar duymuyorsa, iş çok daha kötü.
Vatandaşın denetleyecek, sorunu çözecek olandan umudunu kesip, sorunları yayınlayacak olana yönelmesi, her şeyi ortaya koyuyor.
Çünkü sonuç alamıyor.
Oysa nasıl olmalı.
Valilik zaman zaman devletin kurumlarını harekete geçirip, yasal olmayan bu işlemleri yapan yerlerden vatandaş gibi alışveriş yapıp denetimi ‘canlı kendisi yaşayarak yapmalı.’
Nerede diye sormanıza gerek yok, çünkü hemen her yerde durum aynı.
Mesela bana yazılan yerlerden bir işyerine dün uğradım ve ‘ ürün almak istediğimde’ 'kredi kartına fark alıyoruz' dedi esnaf.
'Yasal değil nasıl alıyorsunuz?' dedim, 'banka komisyonları yüksek mecburuz' dedi.
Yani vatandaşın şikayetinin doğru olduğunu test etmiş oldum.
Yapılan esnaf açısından ayıp.
Bankaların bu kadar komisyon alması da yanlış.
Denetim yapmayan, vatandaşın haklarını korumayan kurumların yaptığı ise sorumsuzluk.
Çünkü burada ezilen, parası pula dönen, ürüne ederinden fazla para ödeyip, sofrasındaki ekmeği azalan, çocuğuna vereceği okul harçlığını kısıtlayan vatandaşa olan oluyor.
Gerçekten insanlar zor zamandan geçiyor ve denetimsizlik, serbest piyasa vurgunu ortamı yaşanmaz hale getirmiş.
Samsun Valisi Orhan Tavlı’nın ilgili tüm kurumları ‘yerinde denetim’ yaptırarak, vurgunculara göz açtırmamasını mağdur vatandaşlar adına talep ediyorum.
Aksi halde bu komisyon işi, legal hale gelip herkes istediği farkı ürünlere yansıtıp haksız kazanç elde etmeye devam edecektir.
Kaldı ki kart hamilinden kartın kullanılması dolayısıyla komisyon veya benzeri bir isim altında ilave bir ödemede bulunmasını yasal olarak isteyemez.
Bu hükme aykırı davranılması halinde, üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlar tarafından üye iş yeri sözleşmesi feshedilir ve bir yıl süreyle yeni bir sözleşme yapılamaz.
Olay bu kadar basit.
Kredi kartını vurgun ve haksız kazanç olarak kullananlara, bu işlemler yapılmalı.
Devletin bunu yapacak personeli mi yok?
Ticaret Müdürlüğü ekipleri, belediyeler bizim duyduğumuz şikayetleri duyamıyor mu?
Oralarda görev yapanlar Samsun’da yaşamıyor mu?
Aynı sorunlarla kendileri ya da yakınları karşılaşmıyor mu?
O zaman neden Samsun’da neden bu kadar yaygınlaştı bu kart komisyonculuğu.
Günde bir büfeden 500 kişi alışveriş yapsa, ortalama 3 kira komisyon haksız kazanç alınsa, ayda 15 bin lira yapar.
Az paramı?
Vatandaşın cebinden alınan bu paranın vergisini veriyor mu o vurguncu esnaflar?
Gelir İdaresi Başkanlığı’na da bu bilgiyi vermiş olalım.
Bu haksız kazançlar vatandaştan alınıp kemiksiz direk cebe giriyor.
Yazıktır, günahtır.
Bu arada komisyon işlerine bulaşmayan esnafın da hakkını vermek gerekir.
Süresinde bankadan kart tutarlarını alıp komisyon farkı ödemeden ticaretini sürdürüyor.
Ama vurguncular bunu alışkanlık haline getirmiş.
Özellikle Tekel ürünü satan esnaflar.
Bu arada taksitle alışveriş yapan yerel tekstil ürünü satan mağazalarda da durum aynıymış.
Peşin para ödersen taksiti normal, kartla ödersen yüzde 3-5 fark.
Kazıklandığını anlayan ‘bir daha da almam’ diyor ama parası olmayan ne yapsın.
Bu fırsatçılara göz açtırmamak lazım.
Lütfen şikayetlerinizi bana yazmaya devam edin.
Bana gönderdiğiniz işyerleri ile ilgili bilgileri yetkililere ileteceğim.
Bu fırsatçılara göz açtırmamamız gerekir.
Hayat zaten zor, ama bunu daha da zorlaştıran vurguncular da bedelini ödemeli.