Atatürk’ün doğumunun 100. Yılı nedeniyle, Samsun İl Kutlama Komitesi tarafından “İlkadım Anıtı” adıyla görkemli ve halkla bütünleşen bir anıt yapılması kararlaştırıldı.
Atatürk ve arkadaşlarını simgeleyen üçlü figür ile bir kız ve erkek figürlü anıtın yapımına başlandı.
19 Mayıs 1981 tarihinde doğumunun 100. Yılı nedeniyle ilk kez devlet töreni düzenlendi. Törene dönemin Devlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren, MGK üyeleri ve Başbakan Bülend Ulusu katıldı.
Anıtın temeli atıldı.
Havza, Amasya, Sivas, Erzurum ve Ankara’dan getirilen topraklar temele konuldu. Heykeltraş Hakkı Atamutlu anıtın alçı işlerini tamamlayarak Macaristan Budapeşte’deki bir firmaya gönderdi.
İlkadım Anıtı 1982 yılında Atatürk’ün ilk adımı attığı yere törenle yerleştirildi.
Devlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren, 20 Kasım 1982’de Samsun’a ikinci kez geldi. İlkadım Anıtı’ndaki kız ve erkek figürlerinin “çıplak” olduğunu gerekçe göstererek Atatürk’ün yanından kaldırılması emrini verdi.
Atatürk ve arkadaşlarını simgeleyen üçlü figür yerinde kaldı.
“Çıplak” kız ve erkek figürleri Samsun Fuarı alanında bir bahçeye konuldu.
Genç kız ve erkek figürlü iki heykel 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı kutlamalarının 76. Yıl dönümü olan 19 Mayıs 1995 tarihinde fuar alanı içinde yıktırılan bir binanın inşaat molozları arasında ortaya çıktı.
Genç kız ve erkek figürlü heykeller önce brandaya sarılarak SHP’liAtakum Belediyesi bahçesine kaldırıldı.
2000 yılında ise dönemin Kültür Bakanı İstemihan Talay’ın talimatı ile eski yerine konuldu. İlkadım Anıtı Taşınmaz Kültür Varlıklarının Tesciline İlişkin Koruma Bölge Kurulu Kararı ile tescillenerek koruma altına alındı.
2022 yılı nisan ayında ise Samsun Büyükşehir Belediyesi, İlkadım Anıtı'nın önüne 20 metre boyunda billboard dikti.
Büyükşehir Belediyesi, diktiği billboardlar ile anıtın önüne set çekti ve görüntüsünü kesti.
İlkadım Anıtı'na yapılan ayıp ortadan kaldırılmalıdır.
Atatürk şehri Samsun’a bu görüntü hiç ama hiç yakışmıyor.
ADD Başkanı Dr. Işık Özkefeli’nin tepkisi ise şöyle oldu:
“İlkadım Anıtı aynı Onur Anıtı gibi Samsun’un ve milli mücadelenin bir simgesi, Samsun’un onurudur. Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün 100. doğum günü nedeni ilk milli mücadelenin ilk adımının atıldığı noktaya konulmuştur. Bugün İlkadım anıtını yerinde incelediğimde anıtın hemen yakınına Samsun Büyükşehir Belediyesi billboardlarının konulduğunu ve 23 Nisan kutlamalarının reklamlarının yapıldığını üzülerek gördük. Bu billboardlar Çarşamba tarafından gelen insanların anıtı görmelerini engelleyecek şekilde uzun ve büyüktür. Evet ön taraf açıktır, ama anıtın çevresinin bu şekilde kapatılmasını kabul etmiyoruz. Sicili Samsun’da Atatürk’le ilgili çok da iyi olmayan Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Demir’in bu billboardları derhal kaldırmasını istiyoruz. Atatürk şehri Samsun’un Onur Anıtı Saldırısı sonrası, başka bir Atatürk’ün manevi şahsiyetine yapılacak hakarete tahammülü yoktur. Başka bir yer mi yoktur? Vardır tabi ki! Ayrıca İlkadım anıtının bütün aydınlatma lambalarının da sökülmüş olduğunu üzülerek gördük. Atatürk’ün hemşehrileri olarak, Milli Mücadelenin ve ilkadımın simgesi; İlkadım Anıtına gereken özenin gösterilerek, pırıl pırıl herkesin göreceği bir ihtişama getirilmesini istiyoruz! Olayın takipçisi olacağız.”
