Kelimeler, bir dilin en küçük birimleridirler. Bir araya gelirler ve cümleleri oluştururlar. Öyle ki; okunulanların anlaşılmasında, kelimelerin yeri ve görevi çok önemlidir. Aynı şekilde, kelimler arasındaki ilişki de önemlidir. Büyük bir önem arz etmektedir.Cümleler ise, düşünceyi ve duyguyu, olayı ve dileği eksiksiz anlatabilen kelime dizilimlerdirler. Cümleler, bir zincirin halkaları gibidirler. Bir araya gelirler ve paragrafları oluştururlar. Kelimeler ve cümleler, paragraflar dâhilinde değer kazanmaktadırlar. Paragraflar dâhilinde, tüm cümleler birbiriyle uyum içerisindedirler.
Bir paragrafı anlayarak okuyabilmek, bir matematik problemini çözmeye benzer. Her nasıl ki; bir matematik problemini çözebilmek için, o problemdeki öğeler arasındaki bağlantıyı doğru kurabilmek gereklidir. Aynı şekilde, bir paragrafı anlayabilmek için, o paragrafı oluşturan kelimelerin anlamını doğru anlamak gereklidir.Bu süreçte, öncelikle, kelimelerin birbiriyle bağlantısı bulunmalıdır. Sonrasında, yansıttıkları düşünce ve duygu, olay ve dilek doğru anlaşılmalıdır.Paragraf dâhilinde, tüm cümleler, dil bağlantıları yönünde, birbiriyle uyum içerisindedirler. Cümleler, birbirine bağlanmışlardır. Bağıntılıdırlar. Her cümlenin bir yeri ve görevi; her cümlenin bir anlamı vardır.
OMÜ İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serkan Şen, bir dilin en küçük anlamlı birimleri olan kelimelerin başka kelimelerle birlikte kurdukları ortaklık uyarınca anlam kazandıklarına değinmektedir.
Bir kelimenin anlamını tespit etmede en önemli verilerden bir tanesinin bağlam olduğuna ve dil bilimcilerin kazanılan bağlama dönükanlamı önemsediklerine ilişkin bana açıklamada bulunan Prof. Dr. Serkan Şen, sözlerini şu şekilde tamamlamaktadır: "İlk dönemlerindenbaşlayarak, bizim dilimiz, bir dilin sergilediği bütün zenginlikleri bünyesinde taşıyan seviyeye sahiptir."
Cümle Kurmak, Bir Sanattır
Her kelimenin bir anlam taşıdığını; anlam taşıyan kelimelerin ise, bir araya gelerek, duygularımızı ve düşüncelerimizi ifade eden cümleler oluşturduğunu bana aktaran eğitimci, program yapıcısı ve sanat yönetmeni Nesibe Musevitoğlu, cümle kurmayı bir sanata, kulağa hoş gelen notalardan oluşan bir müzik parçasına benzetmektedir:“Öncelikle, ifade edeceğimiz konuyu belirlemeliyiz. Sonrasında, o konuya uygun kelimelerimizi bir müzik notası gibi yan yana getirebiliriz. Böylece, güzel bir müzik parçası gibi cümlelerimizi oluşturabiliriz.”
Eğitimci, program yapıcısı ve sanat yönetmeni Nesibe Musevitoğlu, dilimizi yaşatmanın tek yolunun öz Türkçe kelimeler kullanmak olduğunu vurgulamaktadır:“Doğru konuşalım, doğru yazalım. Düşüncelerimizi ve duygularımızı doğru ifade edelim. Dünyanın en çok konuşulan dilinin Türkçe olmaması için herhangi bir neden yok. Eğer bir kelimenin Türkçe karşılığı varsa, yabancı bir kelime kesinlikle kullanmayalım.”
Önemli ve Hassas Konu
Balkan Rumeli Türkleri Konfederasyonu Başkan Yardımcısı Selçuk Kurtsatar ise, düşüncenin ve duygunun yazıya yansıtılmasının önemli ve hassas bir konu olduğunu vurgulamaktadır. Bu bağlamda, Kurtsatar, anlatımda seçilecek kelimelerin büyük bir önem taşıdığına değinmektedir.