Rus ordusu, Kazakistan’ın bağımsızlığını ilan etmesinden 31 yıl sonra yeniden Kazakistan’da. Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev’in Almati’deki ayaklanmalar nedeniyle Kazakistan’ın da üyesi olduğu Türk Devletleri Teşkilatı yerine Rusya’dan yardım çağırması, Kazakistan’ın 30 yılda kazandığını 30 saatte kaybetmesi endişesine neden oluyor.
İttifakları masa başında yapılan antlaşmalar; kağıt üstünde kurulan teşkilatlar değil; şartların belirlediği; alanlarda olmayınca bir işe yaramadığı hatta zarar verdiği acı bir şekilde görüldü.
ABD’nin kışkırttığı ileri sürülse de göstericilerin silahlı olması, Ukrayna ve Gürcistan’daki gibi devrimin renginin ‘turuncu’ olmadığını; ‘kızıl’ olmasa da en azından kırmızı olduğunu gösterdi. Faili meçhul olaylarda failin, olaydan yararlananın olması gibi; burada Rusya’nın yararlandığı görülüyor, ancak ABD operasyon yaparak Rusya’nın kucağına ittiği ülkeler de var.
Kazakistan'da sözde veya gerçekte yolsuzluk, yoksulluk, doğalgaz ve yüksek benzin fiyatlarına karşı Almati’de düzenlenen protestolarda görgü tanıklarına dayandırılan haberlere ve ilk belirlemelere göre; biri başı kesilen bir polis olmak üzere 13 güvenlik görevlisi çok sayıda gösterici hayatını kaybetti, 100’ü ağır olmak üzere çoğu silahla yüzlerce kişi yaralandı. Bir silah tüccarının dükkanı da dahil olmak üzere birçok süpermarket ve dükkan yağmalandı. Çatışmalar sonrası şehirde yoğun bir ateş ve barut kokusu var.
Zamların geri alınmasına ve hükümetin istifasına rağmen isyana dönüşen gösterilerin devam etmesi, güvenlik görevlileriyle göstericiler arasında otomatik silahların kullanıldığı çatışmaların sürmesi yağma, talan ve ATM’lerin patlatılması üzerine Cumhurbaşkanı Tokayev’in Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü'nün devlet başkanlarına yaptığı çağrı üzerine Rusya liderliği ve güdümündeki, Belarus, Ermenistan, Tacikistan ve Kırgızistan'dan askeri birlikler, ‘barış gücü’ olarak Kazakistan'a girdi. Barış gücünden sonra Kazak paraşütçüler çatışma alanlarına indirildi. Tokayev yabancı asker gelmeden askeri operasyon yapmadı. Ortada tuhaf bir durum var.
Emniyetten yapılan açıklamaya göre 10’larca saldırgan etkisiz hale getirildi. İnternet bağlantısı içerde ve dışarıda kesildi. Ölü sayısının çok daha yüksek olmasından endişe ediliyor. Çarşamba günü göstericiler Almatı'daki havaalanını işgal etti. Güvenlik güçleri daha sonra havalimanını kontrol altına aldı. Alman Havayolu Lufthansa bir sonraki duyuruya kadar Almatı'ya uçuşları iptal etti Flydubai ve Air Arabia gibi diğer havayolları da Almatı ile bağlantıları askıya aldı.
Olayların merkezindeki Almatı’da sokaklarda kimse kalmadı. Kazak medyası Vlast Telegram haber kanalına göre Almatı'nın merkezinde artık gösterici ve asker yok.
Kazakistan’ın kısa sürede yaralarını sarması ve demokratik adımlar atması için Türkiye olayları yakından izlemeli, sözde, kağıt üstünde değil; özde oyun kurmalıdır.