Sadece mecliste grubu bulunan partilerin büyükşehir ve ilçeler olmak üzere 54 adayı var; diğer partilerle birlikte aday sayısı yüzü bulur. Bu nedenle adayları tek tek tartışmak yerine sistemi tartışmak ve sisteme göre kimin kazanmak, kimin kartvizitine bir özellik katmak veya genel seçimlerde sıra atlamak için aday olduğunu görmek gerekir.
Profesyonel siyaset aşka benzer; heves geçinceye kadar; amatör siyasetse sevdaya benzer nefes bitinceye kadar sürer. Profesyonel siyasetin amacı kamu kaynak ve nüfuzunu kumlanmakken, amatör siyasetin amacı; kamu kaynaklarını en verimli şekilde kullanacak yöneticileri iş başına getirmektir.
Hiç satılmayan kitaplar en çok satılıyormuş, hiç dinlenmeyen albümler en çok dinleniyormuş gibi gösterilerek satışının sağlandığı gibi; profesyonel siyasette anketlerle savunulan partinin en çok oy aldığı algısı oluşturulur ve çok oy alması sağlanır. Görsel ve yazılı medya hava saldırıları şeklinde kullanılarak istenilen hedefler yok edilmeye, kara harekatı yapanların işi kolaylaştırılmaya çalışılır..
Dindar insanların, profesyonellerin yönettiği sahte, para karşılığı imamlık yapanların arkasında onlara uyarak, onların komutuyla namaz kılmaları, profesyonellerin kirli emellerine alet olmaları, kamu kaynaklarından yararlananların kendileri gibi; samimi ve yüce idealler için siyaset yaptığını zannetmeleri, amaçları, ilkeleri, idealleri farklı insanların aynı ortak amaçları varmış gibi bir arada olmaları sağlanır.
Adalet ve Kalkınma Partisi bu kadar fersiz ve fenersiz hiç yakalanmamıştı. Ama profesyonel siyasetin imkanlarını kullanarak aleyhine olan durumu pekala lehine çevirebilir. Her yerel seçimde iktidar yerel yatırımlar ve yerel fırsatlar üzerinden siyaset yaptığı halde, muhalefet genel siyaset üzerinden iktidara yüklenirdi. Bugün hükümet muhalefetin bu etkin argümanını kendisi kullanarak hem yerel hem de genel siyaset üzerinden politikalarını yürütmeye başladı.
27 Nisan Muhtırası için ‘Yaşar Büyükanıt’ın heykeli dikilmesi gerekir’ diyenler, muhtıranın iktidarın işine yaradığını; kumpas olduğunu anladıklarında iş işten geçmişti. Aynı şekilde iktidar 17 Aralık’ta başlayan yolsuzluk operasyonlarını bugün henüz lehine çevirememiş olsa da muhalefetin etkisiz ve yetersizliği sonucu yarın çevirebilecektir. Boksör aralıklarla aldığı değil; kendisini toparlayamadan kesintisiz; peş peşe aldığı darbelerle nakavt olur. Öldürücü darbeyi almayan rakipler kendini toparlar.
Profesyonel siyasette gerekmeyen liyakat, amatör siyasette esastır. Siyaseti yapanlar bire bir sosyal modeldir. Seçmen onlara bakarak oyunu verir veya vermez. Un, yağ, şeker yetmez, helva yemek için bir de helva yapacak usta gerekir. Amatör siyaset yapanlar ekiplerini liyakatli kişilerden seçerlerse, ellerine geçen fırsatları değerlendirebilir, yoksa umutlar başka bahara kalır.