Olağan şartlarda seçimin havalar tam ısınmadan, bahar gelmeden yapılacağını düşünüyorum. Bir partinin aday adaylarının 150’yi bulabilme ihtimali; niceliği (sayısı) değil, adayların niteliği (özelliği) önemlidir. Kartvizitine milletvekili aday adayı yazdırarak devletin imkan, kaynak ve nüfuzundan yararlanmak isteyenlerin sayısının çokluğu övünülecek bir durum değil; sorundur. Adaylık, nüfus kayıtlarında değil; hizmet kayıtlarında aranır; kaç kişinin ve nerenin nüfusuna kayıtlı olduğu değil; kimin aday adayı veya aday olduğudur önemli olan.
Samsun için hiçbir şey yapmayan, yapacakları bir şey de olmadığı halde aday adayı olanlar, seçilebilmenin şartını Samsun’da doğmuş olmaya bağlıyor; seçimlere kadar ortalıkta görünmeyenler yağmur sonrası türeyen mantarlar gibi; birden bire ortaya çıkıyor, Samsunlu olduklarını hatırlıyor, hep bir ağızdan ‘Samsunlu olduklarını’ söylüyor. Sanki Samsun doğumlu olanlar bugüne kadar çok sorun çözmüş gibi.
Bir çocuğun büyüyünce hanımefendi veya beyefendi olabilmesi için her yaşta alınması gereken karakteristik özellikleri o yaşta alması gerekir. Lümpen birisi birden bire beyefendi olamayacağı gibi, Samsunluyla hemdert, dertlinin derdine derman veya tercüman olmayan veya olamayan biri aday adayı, aday hatta vekil olsa ne olur? Hiçbir şey.
Bir şeyin nasıl yapıldığını bilirken nasıl yapılamadığını ses çıkarmadan izlemek zorunda kalmak en büyük psikolojik işkencedir ki böylelerinin vekil seçilmesi, sadece halk için değil aynı zamanda seçen için de işkence ve azaba dönüşür.
Kasım 2015 seçimleri kadar olmasa da bugün de terör ve ekonomik krizin gölgesinde seçime gideceğiz. Sebep sonuç ilişkisi sarmalında halk yaşadıklarından kimin sorumlu olduğuna tam karar vermiş değil. Başına gelenlerin kader mi, dış güçlerin oyunu mu, yöneticilerin ihmali mi bilmiyor. Kafası karışık olan seçmenin düşüncesini netleştirmesinde adaylar önemli bir rol oynayacak, ya da netleştirmede rol almayarak sorunun bir parçası olacak.
Seçmen adayı beğenmez veya kendi adayı seçilemeyecek durumdaysa ikinci tercih oyu kullanır, başka adaya yönelir. Seçmene göre aday bulunmazsa, seçmen adayını kendi bulur. Parti seçilecek adayı bulamazsa, aday seçilecek partiyi bulur. Futbol kulübü gibi yenilgiye rağmen destek devri bitti, siyaset zorlaştı; artık herkesin alternatifi var. Farkı, kuru ifade değil; kalite belirleyecek.