İş piyasasında insan unsuru dinamik yapısıyla işletmenin yönünü de belirlemektedir. Onun için işletmenin başarısında ve devamlılığında işe uygun personel seçimi önem arz eder. Konuyla ilgili olarak gelişen personel psikolojisi de gerekli olan yetenek ve becerilerin ölçülmesi, iş eğitimi ve performansın değerlendirilmesi işlemleriyle uğraşmaktadır. Bundan dolayı ki, personel seçiminde temel amaç seçim hatalarını aza indirmek ve işe uygun eleman seçmektir. Günümüzün personel seçim sistemi verimli ve etkin olabilmek açısından yansız, güvenirliği ve geçerliği yüksek ölçme araçlarına dayanmaktadır.
Personel seçiminde kullanılan teknikler:
1-İş profilinin çıkarılması: Görüşmeden önce işin gerektirdiği özelliklerin listelenmesi, yetenek ve deneyim konusunda bilgi sağlanması amaçlanmaktadır.
2-Ön görüşme ve başvuru formu: Ön görüşmeyle uygun niteliğe sahip olmayanların başta elenmesi; görüşmeden sonra da istenilen iş isteme formuyla adayın öz geçmişi, eğitimi, kişisel hali ve tecrübesi hakkında bilgi edinilmesi amaçlanmaktadır.
3-Görüşme: Belli bir durumda ve zaman diliminde adayın işe uygun olup, olmadığı ve adayı tanımaya yönelik değerlendirmeler yapılmaktadır. Hazırlık, durum, şekil, sonuçtan oluşmaktadır.
4-Psikoteknik yöntem: İş-kişi uyumunun saptanması; zihnî, şahsî yetenek ve becerilerle performansın ölçülmesi hedeflenmektedir. Bilgi ve başarı, genel ve özel yetenek, ilgi ve kişilik testlerinden oluşmaktadır.
Performans ise kişinin iş yapmadaki başarısı ya da başarısızlığını ortaya koymaktadır. Sonucu da ödül, ceza, rotasyon veya işten çıkarma olabilir Performans değerlendirmesi işletmenin ve kişilerin kendisini gözden geçirmesine, sorunların tespitine ve gelecekle ilgili doğru tahminde bulunmasına imkan sağlamakta; eğitim programlarına yön çizmektedir. Performans değerlendirmenin öncesinde, esnasına ve sonrasında çalışanların sürece dahil edilmeleri; eğitilmeleri ve bilgilendirilmeleri etkinliği ve verimliliği artırmaktadır.
Performans değerlendirme yöntemleri:
1-Üstlerin görüşleri: Yöneticilerin sorumluluğundaki personele yönelik düşüncelerinden ve sicil notlarından oluşmaktadır.
2-Karşılıklı görüşme: Astın ve üstün birlikte koordinasyonu üzerinden tahlil yapmasına dayanmaktadır.
3-Hedefe ulaşma düzeyi: Belirlenmiş hedeflere ulaşma stratejisine dayanmaktadır. Oto kontrolü, yeniliğe yatkınlığı ve adil ödüllendirmeyi sağlamakta, ancak kırtasiyeciliği artırmaktadır.
4-Ölçme ve benzeri yöntem: Bilgi düzeyini ve çalışma isteğini ölçmeye yönelik olup, yerleştirmelerde, elemelerde ve terfilerde sıkça kullanılmaktadır.
5- Pazar payı yöntemi: Dönem başında belirlenen hedeflere ulaşma esasına dayanıp, daha çok rekabet ve satış stratejilerinde uygulanmaktadır.
6-Kalite düzeyi: Belli bir standarda dayalı mal ve hizmet üretme kapasitesine dayanmaktadır.
7-Müşteri memnuniyeti: Memnuniyet ve tatmin esas olup, daha çok anket ve benzeri teknikler kullanılmaktadır.
8-Karma yöntemler: Farklı yöntemlerin bir kısmının beraber kullanılması ve bütün bir değerlendirilmede bulunulması yöntemine dayanmaktadır.
Bununla birlikte personelin yetiştirilmesi, iş verimi ve iş doyumu da dikkate alındığında personel oryantasyon, iş başında, iş dışında ve teknoloji destekli eğitimler ile desteklenmelidir.